ارتز برای بیماران ضایعه نخاعی: کاربرد انواع بریس آسیب نخاعی

استفاده از ارتز (بازوبند) در بیماران با آسیب نخاعی کاربردهای متعددی دارد و می‌تواند به طور قابل توجهی مفید باشد. پس از وقوع یک آسیب نخاعی، پزشک ممکن است شما را به استفاده از ارتز ملزم کند. استفاده از ارتز به شما کمک می‌کند تا فرم مناسب را بهبود بخشیده و از وقوع آسیب بیشتر جلوگیری کنید. در این مقاله، ما جنبه‌ها و مزایای استفاده از ارتز برای بهبود آسیب نخاعی را شرح خواهیم داد و انواع مختلف ارتزها را بررسی خواهیم کرد.

کاربرد ارتز برای آسیب‌دیدگی نخاعی چیست؟

ارتزهایی که برای بیماران مبتلا به آسیب نخاعی استفاده می‌شود، دو عملکرد عمده دارند.

عملکرد اول تثبیت ستون فقرات برای تسریع روند بهبودی در محل آسیب است. عملکرد دوم، پشتیبانی از قسمت‌های آسیب دیده بدن برای توان‌بخشی عملکرد آن‌ها است.

اهداف اولیه ارتزهای مربوط به ضایعه‌ی نخاعی عبارت‌اند از:

• محدود کردن حرکات ستون فقرات برای جلوگیری از آسیب بیشتر و بهبودی سریع‌تر
• اصلاح ناهنجاری‌ها و عدم هم ترازی‌ها و تثبیت ستون فقرات
• مقابله با اسپاسم عضلات و کششی ملایم در عضلات سفت شده و گرفته
• بهبود وضعیت مناسب قرارگیری بدن
• کاهش فشار ناشی از وزن و درد از روی مفاصل

انواع ارتزها برای آسیب نخاعی

نوع ارتزهایی که باید پوشید بستگی به شدت و میزان ضایعه‌ی نخاع شما دارد. هر کسی که دچار آسیب نخاعی شود، به ارتز احتیاج ندارد، اما برای افرادی که می‌توانند از حمایت بیشتری بهره‌مند شوند، بسیار سودبخش است.

در ادامه انواع مختلفی از ارتزهایی را که به بیماران آسیب نخاعی توصیه می‌شود، بیان شده است.

بریس‌های سر و گردن

برای افرادی که دچار صدمات شدید نخاعی در منطقه گردنی (سطح سرویکال) در مهره‌های C4 و بالاتر هستند، استفاده از یک بریس هالو (Halo brace) برای ثابت کردن سر و گردن آنها توصیه می‌شود. وزن متوسط سر حدود 5 کیلوگرم است. با توجه به اینکه یک گردن فلج شده قادر به تحمل وزن زیادی نیست، در حالی که ستون فقرات در حال بهبود است، استفاده از یک بریس هالو به گردن کمک می‌کند تا حمایت حداکثری را ارائه دهد.

حلقه‌یا بریس هیلو (halo brace)

حلقه‌یا بریس ‌هالو (halo) تجهیزاتی است که دور تا دور سر و گردن شما را احاطه کرده و به ثابت نگه داشتن سر و گردن شما کمک می‌کند. بریس halo در مواردی که ستون فقرات گردنی ناپایدار باشد استفاده می‌شود. به طور مثال، جراحی گردن می‌تواند گردن را بی‌ثبات کند، بنابراین یک حلقه‌یا بریس halo به نگه داشتن گردن در حالی که در حال بهبودی است کمک می‌کند. حلقه halo معمولاً از طریق طناب به بستر شما متصل می‌شود.

کولار گردن

کسانی که صدمات کمتری از ناحیه‌ی ستون فقرات گردنی دیده‌اند، بهتر است از بریس کولار گردن یا همان گردن بند طبی استفاده کنند. این بریس بر خلاف بریس ‌هالو، غیرتهاجمی است و برای نگه داشتن وزن سر، به دور گردن پیچیده می‌شود.

کولار گردن، نمونه‌ای از یک بریس نرم است که از فوم متراکم با چسب Velcro ساخته شده است. این نوع گردن بند طبی برای درمان رگ به رگ شدن گردم و به طور موقت پوشیده می‌شود.

یک بریس کولار گردنی نوع سخت (به عنوان مثال، کولار فیلادلفیا) را می‌توان برای تثبیت سریع گردن، به دنبال آسیب‌دیدگی‌هایی مانند شکستگی مهره‌ای استفاده شود. این نوع کولارهای سخت معمولاً باید 24 ساعته پوشیده می‌شوند.

دستگاه بی‌حرکتی فک پایین جناغی – پس سری (SOMI)

این بریس از قفسه سینه میانی (جناغ)، بیخ جمجمه (بخش پس سری) و ناحیه فک / چانه پشتیبانی می‌کند. این ارتز مانع از حرکت سر و گردن به سمت بالا و پایین یا پهلو به پهلو می‌شود. یک هدبند در قسمت پیشانی پوشیده شده و به یک قطعه در ناحیه‌ی چانه وصل می‌شود که از فک پایین پشتیبانی می‌کند. قطعه چانه به دستگاهی از نوع جلیقه متصل می‌شود.

جلیقه‌ی هالو (Halo Vest)

یک جلیقه‌ی هالو Halo Vest))، از یک بریس Halo و دستگاهی شبیه به جلیقه پد داری تشکیل شده است که به دور ناحیه‌ی بالا تنه شما پوشیده می‌شود. بریس یا حلقه‌ی Halo از طریق میله‌های قابل تنظیم فلزی به جلیقه متصل می‌شود. جلیقه Halo ستون فقرات ناحیه‌ی گردنی را تثبیت می‌کند و به شما امکان می‌دهد تا تحرک داشته باشید.

پین‌هایی که در فواصل یک اندازه‌ای در اطراف حلقه‌ی Halo قرار دارند، تحت بی‌حسی موضعی، در هر دو طرف سر شما وصل می‌شوند. این عمل با انجام یک سری از تصاویر رادیوگرافی برای اطمینان از قرارگیری صحیح ستون فقرات گردنی انجام می‌شود. برخی از پزشکان قبل از وصل کردن جلیقه، چند روز از حلقه Halo در حالی که بیمار در بستر است استفاده می‌کنند (در صورت مناسب بودن برای شرایط شما).

بریس ستون فقرات

• 
• ارتز ناحیه‌ی گردنی-قفسه ی سینه (CTO)، هم گردن و هم قسمت پشت را تثبیت می‌کند.
• ارتز ناحیه‌ی قفسه سینه- پایین کمر- خاجی (TLSO) به دور کل بالا تنه شما پوشیده می‌شود.
• و در نهایت، ارتز کمری-خاجی (LSO) به تثبیت نیمه پایانی تنه کمک خواهد کرد.

یک بریس ستون فقرات، کمک می‌کند تا پشتیبانی و محافظت بیشتری برای حفظ وضعیت نشستن به حالت صاف و مستقیم، جلوگیری از آسیب بیشتر و تسریع روند بهبودی صورت گیرد.

بریس‌های پایین‌تنه

همه بیماران دچار آسیب نخاعی حداقل کمی ضعف در اندام تحتانی خود تجربه خواهند کرد. این بدان معناست که جدای از اینکه آسیب نخاعی شما در ناحیه‌ی گردنی است، یا پایین کمر یا انتهای کمر، ارتز پایین‌تنه می‌تواند مفید باشد.

یک ارتز کف و مچ پا (AFO) می‌تواند به بیماران آسیب نخاعی که در اطراف مچ پای خود ضعف دارند کمک کند. این کار به شما کمک می‌کند تا هنگامی‌که سعی می‌کنید راه بروید، کف پایتان نلغزد و مچ پای شما ثابت بماند.

کسانی که از زانو به پایین فلج شده‌اند، می‌توانند از ارتز زانو- مچ پا- کف پا (KAFO) استفاده کنند و افراد مبتلا به فلج کل پایین‌تنه می‌توانند از ارتز لگن- زانو-مچ پا- کف پا (HKAFO) استفاده کنند.

بریس‌های اندام فوقانی

ناحیه گردنی ستون فقرات، سر، گردن و بازوها را درگیر می‌کند؛ بنابراین، ممکن است افرادی که صدمات نخاعی در گردن دارند (آسیب‌دیدگی در بالاترین قسمت‌های نخاعی که ناحیه گردن را تشکیل می‌دهند)، برای مدیریت اسپاسم اندام فوقانی نیاز به استفاده از بریس دست یا مچ دست داشته باشند.

کسانی که دچار آسیب نخاعی صدری یا قفسه سینه، پایین کمر و یا استخوان خاجی شده‌اند، در اثر آسیب‌های نخاعی، دچار آسیب در بازو یا دست نخواهند شد و در نتیجه نیازی به استفاده از ارتز اندام فوقانی نخواهند داشت.

گچ گیری‌های پی‌درپی

گچ گیری‌های پی‌درپی برای کمک به تسکین اسپاسم شدید استفاده می‌شود. در اصل، یک قالب گچی به‌گونه‌ای اعمال می‌شوند که یک تنش و فشاری جزئی بر روی عضله‌ی مستعد اسپاسم وجود داشته باشد. فشار و تنش، به طولانی‌تر شدن عضلات محکم و افزایش دامنه حرکت کمک می‌کند.

گچ گیری هفته‌ای یک‌بار تا 12 هفته‌ای یک‌بار تعویض می‌شود به طوری که هر بار که قالب گچ جدیدی اعمال می‌شود، عضله کمی بیشتر از زمان قبل کشیده می‌شود. گچ گیری‌های پی‌درپی نه‌تنها عضلات اسپاسمی را به آرامی کشیده‌تر می‌کند، بلکه به جلوگیری از سفت شدن بیشتر عضلات نیز کمک می‌کند.

بیماران دچار آسیب نخاعی، برای چه مدت نیاز به پوشیدن ارتز دارند؟

مدت زمانی که باید از ارتز استفاده کرد، بستگی به شدت آسیب‌دیدگی بیمار دارد. به طور معمول، یک بیمار آسیب نخاعی تا 6 ماه و تا زمانی که ستون فقرات بهبود یابد، می‌تواند بریس ثابت نگه دارنده‌ی ستون فقرات را بپوشد.

در برخی موارد، بیمار می‌خواهد کار خود را شروع کند و کمتر به ارتز وابسته باشد.

آیا تا به حال جمله “از چیزی استفاده کن وگرنه آن را فراموش خواهی کرد ” شنیده‌اید؟ خوب، این دقیقاً همان اتفاقی خواهد بود که در صورت ترک استفاده از عضلات و تکیه کردن بیش‌ازحد به ارتز رخ خواهد داد. بیکار ماندن عضلات و اندام‌ها باعث می‌شود تا بدن شما به استفاده از بریس عادت کند و فراموش می‌کنند که چطور عضلات را برای انجام کارها درگیر کند. سیستم عصبی مرکزی به طرز باورنکردنی قابلیت سازگاری دارد و قادر به نوروپلاستیسیته (توانایی واگذاری خود) است. آسیب ناشی از آسیب نخاع قابل برگشتی نیست، اما نخاع می‌تواند عملکردهای آسیب دیده را مجدداً یاد بگیرد. بهترین راه برای ترغیب نوروپلاستیسیته از طریق تکرار بسیار است. هرچه یک حرکت ضعیف شده را تکرار کنید، مسیرهای عصبی قوی‌تر می‌شوند. حرکت به‌تدریج طبیعی‌تر خواهد شد تا یک روز، اصلاً نیازی به ارتز نخواهید داشت.

عوامل مؤثر در موفقیت استفاده از بریس

ارتزها برای بیماران آسیب نخاعی، به محافظت از ستون فقرات، ترویج روند بهبودی، مکم به تحرک و اطمینان از فرم مناسب بدن کمک می‌کنند. آن‌ها به هر قسمتی از بدن، از سر گرفته تا پاها که به پشتیبانی نیاز دارند کمک می‌کنند. برخی از عوامل شناخته‌شده در موفقیت استفاده از بریس و ارتزها عبارت‌اند از:

• استفاده از بریس مطابق توصیه‌ی پزشک. رعایت توصیه‌های پزشک برای پوشیدن بریس کمر، یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت است، اگرچه دلایل زیادی وجود دارد که پوشیدن بریس ممکن است برای بیماران دشوار باشد، مانند ایجاد درد و ناراحتی یا مداخله در فعالیت‌های روزانه. اگر بریس کمر بیش‌ازحد دست و پا گیر یا ناراحت کننده باشد، پزشک می‌تواند بریس را برای شما تنظیم کند. توصیه می‌شود قبل از دست کشیدن از بریس، با پزشک مشورت کنید.
• بریس را همانند یک وسیله‌ی کمکی ببینید و دیدی مثبت به آن داشته باشید. یک مطالعه نشان داده است که وقتی بریس کمر را با دیدی مثبت و سودبخش نگاه کنید و نگرش مثبتی در مورد اثرات آن داشته باشید، استفاده از بریس کمر نتایج مؤثرتری خواهد داشت. تشویق و حمایت اعضای خانواده، دوستان یا همکاران می‌تواند به بهبود نگرش مثبت در مورد بریس کمر و نتایج مفید آن کمک کند.
• نباید برای تسکین طولانی‌مدت، به بریس وابسته شوید. بریس‌های کمر معمولاً برای کوتاه مدت توصیه می‌شوند. استفاده از یک بریس برای مدتی طولانی‌تر از مدت توصیه شده باعث ایجاد آتروفی عضلانی و وابستگی به بریس می‌شود که در نهایت می‌تواند کمر را تضعیف کرده، احتمال آسیب‌دیدگی را افزایش داده و درد را بدتر کند.

اگر از نظر پزشک، یک بریس کمر برای شما مفید نمی‌باشد، در هر حال پوشیدن بریس توصیه نمی‌شود.