کمر درد
کمردرد یکی از دلایل شایع مراجعه افراد به پزشک بوده و در تمام دنیا یکی از دلایل اصلی ناتوانی محسوب میگردد. شما میتوانید اقداماتی را بهمنظور پیشگیری یا درمان کمردرد در پیش گیرید و در صورتیکه این اقدامات موثر نباشند روشهای درمان خانگی نیز ظرف مدت چند هفته میتوانند شما را درمان کنند. عمل جراحی بهندرت برای درمان کمردرد پیشنهاد میگردد.
علائم
درد عضلانی، احساس سوزش و چاقو خوردن از علائم مربوط به کمردرد میباشند. علاوه بر اینها بر اثر خمشدن، چرخیدن، بلند کردن، ایستادن و راهرفتن درد تشدید یافته و پاها را هم تحت تاثیر قرار میدهد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در اکثر موارد کمردرد به کمک روشهای درمان خانگی و مراقبت طی چند هفته بهبود مییابد. در صورت مشاهده علائم زیر باید به پزشک مراجعه کنید:
- پس از چند هفته کمردرد بهبود نیابد.
- درد شدیدی داشته باشید که با استراحت بهتر نشود.
- درد به پاها منتقل گردد، بهخصوص اگر درد به قسمت پایین زانو منتقل شود.
- کمردرد منجر به ضعف، بیحسی و گزگز کردن در یک یا هردوپا شود.
- کمردرد با کاهش وزن غیرقابل توجیهی همراه باشد.
در موارد نادری، کمردرد ممکن است نشانه یک مشکل جدی پزشکی باشد، در صورت مشاهده علائم زیر فورا به پزشک مراجعه کنید:
- کمردرد سبب بروز مشکلاتی در روده یا مثانه شود.
- کمردرد با تب همراه باشد.
- پس از سقوط و یا وارد آمدن آسیبی جدی به کمر.
دلایل
غالبا کمردرد دلیل مشخصی ندارد که پزشک معالج آنرا به کمک آزمایش یا تصاویر تشخیص دهد. کمردرد ممکن است به دلایل زیر رخ دهد:
- کشیدگی عضله یا رباطها. بلندکردن وزنههای سنگین یا ضربهای ناگهانی ممکن است منجر به کشیدگی عضلات کمر و رباطهای ستون فقرات گردد. اگر به لحاظ فیزیکی ضعیف هستید، فشار مداوم به کمر منجر به گرفتگی دردناک عضلات خواهد شد.
- بیرونزدگی یا پارگی دیسکها. دیسکها بهمثابه یک ضربهگیر بین استخوانها(مهرهها) در ستون فقرات شما عمل میکنند. در صورت بروز برآمدگی و پارگی دیسکها، فشار زیادی به اعصاب وارد میگردد. بااینوجود، گاهی دیسک پاره شده علامتی ندارد؛ معمولا زمانیکه به دلایل دیگری تصویربرداری پرتوی ایکس از ستون فقرات انجام میدهید بهطور اتفاقی پزشک متوجه وجود نقص و مشکل در دیسک میشود.
- آرتروز. آرتروز ممکن است موجب کمردرد شود. در برخی موارد، آرتروز در ستون فقرات موجب تنگ شدن فضای اطراف نخاع(نوعی بیماری بهنام تنگی کانال نخاع) میشود.
- پوکی استخوان. درصورتیکه به پوکی استخوان دچارید، استخوانهای شما بهمرور زمان شکننده شده و ممکن است درد زیادی در ناحیه کمر داشته باشید.
عوامل خطر
همه افراد ممکن است به کمردرد دچار شوند، حتی کودکان و نوجوانان. گاهی برخی عوامل افراد را بیشتر در معرض این درد قرار میدهند:
- سن. کمردرد بین افراد در سنین بالا(سن 30 یا 40 سالگی به بالا) بیشتر شایع میباشد.
- کمبود تحرک فیزیکی. وجود عضلات ضعیف در کمر و شکم ممکن است موجب بروز کمردرد شود.
- اضافه وزن. اضافه وزن فشار بیشتری به کمر وارد کرده و در نتیجه موجب بروز کمردرد میگردد.
- بیمایها. برخی از انواع آرتروز و سرطانها ممکن است باعث بروز کمردرد شوند.
- بلندکردن اجسام سنگین. استفاده نادرست از کمر بهجای پاها ممکن است موجب بروز کمردرد شود.
- شرایط روانی. افرادی که مستعد افسردگی و اضطراب هستند، بیشتر در معرض ابتلا به کمردرد میباشند.
- سیگار کشیدن. افراد سیگاری بیشتر در معرض ابتلا به این عارضه میباشند. از آنجاییکه افراد سیگاری بیشتر سرفه میکنند و سرفههای ناگهانی ممکن است منجر به بیرونزدگی دیسک کمر گردد، این افراد بیشتر در معرض این درد هستند. همچنین سیگارکشیدن جریان خون را در ستون فقرات کاهش داده و در نتیجه خطر ابتلا به پوکی استخوان را افزایش میدهد.
پیشگیری
شما میتوانید با بهبود وضعیت جسمانی و انجام تمرینهای مناسب از کمردرد پیشگیری کرده و از بازگشت آن جلوگیری کنید.
بهمنظور سالم و قوی نگهداشتن کمر:
- ورزش کردن. انجام فعالیتهای هوازی بهطور مداوم-آن دسته از فعالیتها که به کمرتان فشار وارد نکنند- عضلات کمر را تقویت کرده و موجب میگردد عضلات عملکرد بهتری داشته باشند. پیادهروی و شنا از ورزشهای موثر میباشند. بااینوجود، بهتر است با پزشک خود در مورد اینکه کدام فعالیت مناسب شماست مشورت کنید.
- تقویت و انعطافپذیری عضلات. ورزشهای مناسب کمر و شکم موجب تقویت عضلات شده و بدینترتیب عضلات عملکرد بهتری خواهند داشت.
- داشتن وزن سالم. اضافه وزن به عضلات کمر فشار وارد میکند. اگر چاق هستید، کاهش وزن از بروز کمردرد پیشگیری میکند.
- ترک سیگار. سیگار کشیدن احتمال بروز کمردرد را افزایش میدهد. این خطر با تعداد سیگارهایی که در روز میکشید رابطهای مستقیم دارد، بنابراین ترک سیگار احتمال ابتلا به این عارضه را کاهش خواهد داد.
از انجام حرکاتی که به کمرتان فشار وارد میکند اجتناب کنید.
- در موقعیتی درست بایستید. سعی کنید در هنگام ایستادن وضعیتی خنثی داشته باشید. اگر مجبورید برای مدتزمانهای طولانی بایستید، از یک چهارپایه کوتاه برای پایتان کمک بگیرید تا فشار کمتری به کمرتان وارد شود. وضعیت بدنی مناسب فشار روی عضلات کمر را کاهش میدهد.
- در موقعیتی درست بنشینید. سعی کنید به هنگام نشستن از صندلی مناسب استفاده کنید. بخش تکیهگاه کمر، محل قرارگیری بازوها و پایههای چرخان از ویژگیهای مهم یک صندلی میباشند. بهتر است یک بالشت کوچک یا حوله تاشده پشت کمرتان قرار دهید تا حالت نرمال منحنی کمر حفظ گردد. همچنین بهتر است دقت داشته باشید زانوها و لگنتان در سطح درستی قرار گیرند، حداقل نیم ساعت یکبار موقعیت خود را تغییر دهید.
- اجسام را در موقعیتی درست بلند کنید. از بلندکردن اجسام سنگین پرهیز کنید، اما اگر مجبور به این کار هستید بهتر است پاهایتان کار انجام دهند و سعی کنید به کمرتان فشار وارد نکنید. کمرتان را صاف نگهدارید- کمرتان را نچرخانید- و سعی کنید از ناحیه زانوها خم شوید. بار را نزدیک بدنتان قرار داده و در صورتیکه جسم سنگین است از یک نفر کمک بگیرید.
از خرید ابزارهای کمکی که نسبت به عملکرد آنها آگاهی ندارید برحذر باشید
از آنجایی که کمردرد یک مشکل شایع است، محصولات مختلفی برای پیشگیری و تسکین این مشکل پیشنهاد میشود. باید بهخاطر داشت که بسیاری از کفشها و تکیهگاههای طبی تاثیر زیادی ندارند و هنوز تشک مخصوصی بهعنوان بهترین تشک برای کمردرد معرفی نشده است. احتمالا مهمترین موضوع این است که کدام تشک برای شما بهتر است و احساس راحتی بیشتری دارید.
سوالات متداول
چطور باید بدانم که کمردرد من تا چه حدی جدی است؟
چهزمانی باید برای کمردرد به اورژانس مراجعه کنید.
- درد ناگهانی، ناراحتی، ضعف یا بیحسی
- اختلال در عملکرد مثانه
- تب شدید
- درد شدید معده
- کاهش وزن غیرقابل توجیه
- بروز درد بهدلیل سقوط از ارتفاع یا وارد شدن ضربه شدید به کمر
علت بروز کمردرد من چیست؟
درد قسمت فوقانی و میانی کمر ممکن است به دلایل زیر اتفاق بیفتد: استفاده بیشاز حد، کشیدگی عضلات، آسیبدیدگی عضلات و رباطها و دیسکها، وضعیت بد بدن، فشار روی اعصاب ستون فقرات مانند بیرونزدگی دیسک.
علائم متداولی که ممکن است شما هم تجربه کرده باشید:
- بههنگام راهرفتن کمردرد آزارتان میدهد، در حالیکه در حالت استراحت دردی حس نمیکنید.
- درد در کمر ناحیه باسن را تحتالشعاع قرار میدهد، اما معمولا به قسمت پاها منتقل نمیگردد.
- گرفتگی عضلات کمر
- بروز مشکل بههنگام راهرفتن یا خمشدن
- بروز مشکل بههنگام صاف ایستادن
بهمنظور تسکین کمردرد چه اقداماتی میتوانم انجام دهم؟
روشهایی برای تسکین کمردرد در منزل
- به حرکت ادامه دهید. زمانیکه درد دارید، راهرفتن باعث میشود احساس درد کمتری داشته باشید.
- کشش و تقویت عضلات. عضلات قوی، بهخصوص در ناحیه شکم به بهبود کمردرد کمک میکنند.
- وضعیت بدنی مناسبی داشته باشید.
- وزن سالمی داشته باشید.
- سیگار را ترک کنید.
- از تجهیزات گرمایشی و سرمایشی استفاده کنید.
- داروهایی که بدون نیاز به نسخه میتوانید تهیه کنید را بشناسید.
- از کرمهای تسکین دهنده بهمنظور تسکین درد در ناحیه مورد نظر استفاده کنید.
- از مکملهای مفید استفاده کنید