درمان کمردرد در بارداری چه زمانی ضروری است؟

کمردرد، در ناحیه مهره های کمر (در قسمت پایین پشت بدن)، بالای کمر و در مرکز پشت بدن شما، اتفاق می­افتد. درد ناشی از آن، ممکن است به پای شما نیز منتقل شود. کمردرد دوران بارداری، با کمردردی که شما قبل از دوران بارداری ممکن است تجربه کرده­ باشید، مشابه است.

شدت کمردرد در طول دوران بارداری ممکن است با دردی خفیف ناشی از انجام فعالیت‌های خاص آغاز شود و به درد شدید کمر (که با گذر زمان پتانسیل تبدیل به کمردرد مزمن را دارد) تغییر کند. زنانی که قبلاً از مشکلات کمر یا کمردرد مزمن رنج برده‌اند، در معرض ریسک بیشتری از کمردرد در طول دوران بارداری قرار دارند و این موضوع ممکن است زودتر در طول بارداری به طور واضح مشاهده شود.

کمردرد دوران بارداری، هر چند وقت رخ خواهد داد؟

کمردرد دوران بارداری بسیار متداول است. برآورد شده است که بین 50 تا 70 درصد از زنان باردار، کمردرد را تجربه می­کنند.

برخی از علائم کمردرد دوران بارداری، چه می­باشد؟

علائم کمردرد دوران بارداری، با علائم کمردرد قبل از دوران بارداری شباهت فراوانی دارد. برخی از این علائم عبارت است از:

• درد در وسط کمر
• درد در بالا یا دو سمت کمر
• درد در بالای استخوان شرمگاهی
• درد در باسن­ها یا ران­ها
• دردی که می­تواند به پاها منتقل شود.
• سفتی و ناراحتی بعد از نشستن یا ایستادن برای مدت طولانی.

برخی از دلایل ایجاد کمردرد دوران بارداری، چه می­باشد؟

چند دلیل برای اینکه شما ممکن است کمردرد دوران بارداری را تجربه کنید، وجود دارد. برخی از متداول­ترین دلایل عبارتند از:

• افزایش وزن: با افزایش وزن شما در حین بارداری، ستون فقرات باید وزن اضافه شده را تحمل کند. آن تغییر، منجر به ایجاد کمردرد خواهد شد. همچنین، وزن فرزند در حال رشد و رحم نیز می­تواند بر رگ­های خونی و عصب­های موجود در کمر، تأثیرگذار باشد و ایجاد درد کند.
• تغییر در هورمون­ها: در حین بارداری، بدن شما هورمونی به نام رِلاکسین (relaxin) را آزاد می­کند و به رباط­های موجود در ناحیه لگنی اجازه می­دهد تا شل شوند و مفصل­ها را برای عمل زایمان نیز شل کنند. این هورمون می­تواند باعث شل شدن رباط­هایی که از ستون فقرات حمایت می­کنند، نیز گردد. این عامل، به همراه تغییرات مفصلی، می­تواند منجر به عدم تعادل و درد شود.
• تغییرات در حالت بدن: حالت بدنی نادرست، ایستادن، نشستن یا خم شدن بیش از حد می­تواند باعث آغاز یا افزایش کمردرد شما شود. علاوه بر این، هنگامی که شما باردار هستید، مرکز ثقل شما با رشد رحم و بچه، به سمت جلو تغییرشکل پیدا کرده و در نهایت باعث ایجاد تغییر در حالت بدنی شما و نحوه حرکت می­شود.
• استرس: استرس می­تواند در کمر کشیدگی ایجاد کند و منجر به ایجاد کمردرد و اسپاسم در کمر شود. شما ممکن است در طول زمانهای پر استرس از دوره بارداری خود، با افزایش کمردرد مواجه شوید.
• داشتن کمردرد مزمن قبل از شروع بارداری.

زمان مناسب برای مراجعه به دکتر

اگر شما قرار است بچه دار شوید، فکر کردن درباره نگرانی ناشی از ایجاد کمردرد، برای شما امری عادی می­باشد. دکترها اعتقاد دارند که حداقل نصف زنان باردار در یک مرحله از دوره بارداری خود، این مشکل را تجربه می­کنند. این درد که مطمئناً عامل ایجاد مشکل می­باشد، معمولاً علامت خطرناکی برای شما یا فرزند شما به همراه ندارد؛ اما بررسی کردن بعضی از علائم، اهمیت دارد.

اولین و مهمترین عامل این است که شما باید با پزشک خود همیشه در تماس باشید. اگر شما نگران کمردرد خود (عوامل دیگر) هستید، برای مطرح کردن آن­ها خجالت نکشید. اگر شما شک دارید، با آن­ها تماس بگیرید. حداقل ممکن است بتوانید از آنها بابت چگونگی تسکین درد خود و اطمینان خاطر از اینکه این مشکل فقط برای شما نیست، مشاوره بگیرید.

اگر شما مشغول فکر کردن به سوال “چه زمان باید نگران کمردرد دوران بارداری باشم؟” هستید، ادامه این مقاله را برای توضیح چندین موقعیت که باعث مراجعه به دکتر می­شود، مطالعه فرمایید.

شما از خونریزی واژن رنج می­برید یا رحم شما تنگ شده است

کمردرد در برخی مواقع می‌تواند به عنوان یک نشانه قرمز در نشان دادن وقوع یک مشکل جدی عمل کند. در میان عوامل نگران‌کننده در دوران بارداری، کمردرد ناشی از زایمان زودرس وجود دارد. پزشکان توصیه می‌کنند که هرگونه درد “جدید” و “چرخه‌ای” را بررسی کنند. انقباضات رحمی همراه با خونریزی واژن یا هر گونه تغییر در ترشحات واژنی که نشانه‌ای از مشکل جفت یا پارگی زودرس کیسه آب شما باشد، می‌تواند به عنوان نشانه‌ای از این درد درنظر گرفته شود.

پزشکان به بیماران می­گویند که مراقب احساسات شکم خود که به صورت “رحم تنگ شده” توصیف می­شود، باشند. این احساسات می­تواند بدون درد، یا به طور خفیف، مانند درد دوران قائدگی نمایان شود. اگر این احساس با کمردرد خفیف و شدید داخلی همراه باشد، انقباضات رحمی می­تواند رخ دهد. این عمل می­تواند احتمال زایمان زودرس را افزایش دهد.

با اینکه یک شخص در این شرایط قادر به استفاده از دوز تجویز شده استامینوفن (Tylenol) خواهد بود و می­تواند به پهلو مقداری استراحت کند، اما اگر کمردرد او شدید باشد و با استراحت و دارو تسکین پیدا نکند، باید به متخصص سلامت خود مراجعه کند.

شما تب و دردی مبهم دارید

داشتن تب، همراه با درد مبهم در سراسر کمر، یا کناره های کمر شما (بین دنده ها و باسن)، می­تواند علامتی بر داشتن عفونت کلیه یا مثانه باشد که باید فوراً به آن رسیدگی شود و با آنتی­بیوتیک درمان شود.

با این­حال به خاطر داشته باشید که با ورود به مراحل پیشرفته بارداری، رحم در حال رشد، به مثانه فشار خواهد آورد، در نتیجه ادرارهای مکرر و اضطراری، امری متداول و عادی می­باشد؛ اما اگر این علائم همراه با سوزش ادرار، خون در ادرار، لرزش، یا تب نیز باشد، می­تواند نشانه هایی برای داشتن عفونت کلیه یا مشکلات دستگاه ادراری بوده و نیاز به درمان خواهد داشت. در بعضی موارد، عفونت­های مثانه می­تواند باعث انقباض رحم شود، به همین دلیل به پزشک خود برای یک تشخیص فوری مراجعه کنید.

شما بی­حسی را تجربه می­کنید

با اینکه بی­حسی در دوران بارداری نگران کننده نیست، اما می­تواند نشانه ای برای فشار آمدن بر روی عصب سیاتیک یا دیگر عصب­ها که ستون فقرات شما را به پایین بدن و ناحیه لگنی متصل می­کنند، باشد. درد عصب سیاتیک در دوران بارداری عادی است و شما ممکن است با مراجعه به یک کایروپراکتور یا متخصص فیزیکی، درد ناشی از آن را کاهش دهید. این افراد، ناحیه موردنظر را باز می­کنند و جریان خون حاوی اکسیژن را در بدن برقرار می­کنند؛ اما اگر شما بی­حسی، حس مورمور شدن، یا درد تند و ضربه ای را در نقاط باسن، یا پا تجربه می­کنید، با پزشک خود تماس بگیرید تا از عدم به وجود آمدن وضعیت جدی، اطمینان حاصل کنید.

شما درد پراکنده ای را تجربه می­کنید 

کمردردی که به طور ناگهانی و شدید (بدون هیچ دلیل آشکار) شروع شود، باید برای حذف شرایط نادر ولی دردناک مرتبط به بارداری (که پوکی استخوان و آرتروز شامل آن میباشد)، مورد بررسی قرار گیرد. همچنین، اگر شما در اثر یک حادثه مانند افتادن، یا تصادف با ماشین، احساس کمردرد می­کنید، با پزشک خود فوراً تماس بگیرید تا هرگونه آسیب­دیدگی جدی را از خود و فرزندتان دور نگه دارید.

کمردرد دوران بارداری چگونه می­تواند درمان شود؟

کمردرد در دوران بارداری، بسیار متداول است و معمولاً جدی نمی­باشد. با اینکه نمی­توان از این مورد به طور کامل پیشگیری کرد، تعدادی تغییر وجود دارد که شما می­توانید برای کاهش شدت یا فرکانس کمردرد خود، به کار ببرید. بعضی از این درمان­ها برای کمردرد عبارتند از:

تغییرات در سبک زندگی

اگرچه این درمان­ها می­توانند به کاهش علائم کمردرد کمک کنند، اما تغییرات کوچک در عادات شما نیز می­تواند به تحریک نشدن و بدتر نشدن کمردرد شما، کمک کند. بعصی از این تغییرات عبارتند از:

• کفش­های راحت بپوشید: مطمئن باشید که کفش­های شما از قوس خوبی برخوردار می­باشند. از کفش­های پاشنه کوتاه به جای تخت صاف استفاده کنید. از پوشیدن کفشهای پاشنه­ بلند دوری کنید، زیرا تعادل شما را به سمت جلو تغییر خواهند داد.
• به پهلو بخوابید: از بالش بین پاها و /یا زیر شکم برای کمک استفاده کنید. یک تشک محکم نیز می­تواند از کمر شما حمایت مضاعفی کند.
• در هنگام بلند کردن اجسام سنگین، مراقب باشید: اگر شما قصد بلند کردن جسمی را از روی زمین دارید، به کمر خم نشوید. برای برداشتن آن چمباتمه بزنید و پشت خود را صاف نگه دارید.
• در صورت امکان، از ایستادن به مدت طولانی پرهیز کنید.
• از شکم خود محافظت کنید: از شلوارهای مخصوص بارداری یا کمربندهای حمایت کننده، برای حمایت مضاعف از ماهیچه های شکم، استفاده کنید.

ورزش­ها

ورزش منظم باعث قوی­تر شدن ماهیچه ها و انعطاف­پذیری بیشتر خواهد شد و فشار را از روی ستون فقرات شما خواهد برداشت. ورزش­های خوب برای کاهش کمردرد، عبارتند از: راه رفتن، شنا کردن و دوچرخه سواری ثابت. پزشک شما می­تواند ورزش­هایی با تمرکز بر روی قوی­سازی کمر و شکم، به شما توصیه کند.

بکارگیری حرارت و سرما 

استفاده از حرارت و سرما برای کمر، ممکن است بتواند به شما در کاهش درد کمک کند. با گذاشتن کمپرس­های سرد بر روی نقطه دردناک به مدت 20 دقیقه و به مقدار نیاز، کار خود را آغاز کنید. پس از گذشت دو یا سه روز، با حرارت کار کنید و یک صفحه حرارتی یا کیسه آب گرم را بر روی ناحیه دردناک قرار دهید. مراقب باشید تا حرارت را بر روی شکم خود در دوره بارداری، قرار ندهید.

حالت بدن خود را بهبود دهید

حالت بدن نامناسب، منجر به ایجاد کشیدگی در ستون فقرات شما خواهد شد، بنابراین سعی کنید تا از یک حالت بدنی مناسب در هنگام کار کردن، نشستن، یا خوابیدن، استفاده کنید. خوابیدن به بغل و قرار دادن یک بالش در بین زانوها، باعث کاهش فشار وارده بر کمر شما خواهد شد. هنگامی نشستن، یک بالش را در پشت خود برای کمک قرار دهید، پاهای خود را بالا بدهید و با حالت صاف و شانه های عقب داده شده، بنشینید. استفاده از یک نگه­دارنده شکم یا کمربند در این موارد، می­تواند کمک کند.

مشاوره گرفتن

اگر کمردرد شما به وسیله استرس ایجاد شده باشد یا وضعیت آن بدتر شود، مشاوره گرفتن می­تواند به آن کمک کند. شما افکار و احساسات خود را با یک مشاور یا روانشناس در میان می­گذارید و او به شما کمک می­کند تا احساسات خود را درک کنید و با استرس خود کنار بیایید. از پزشک خود برای گرفتن اطلاعات بیشتر یا معرفی یک مشاور، اطلاعات بگیرید.

دارو 

اگر کمردرد شما شدید یا ادامه دار باشد، پزشک شما ممکن است به شما توصیه کند تا از دارو برای کاهش التهاب و نسکین علائم خود، استفاده کنید. استفاده از استامینوفن برای بیشتر زنان در دوره بارداری امن می­باشد. با این­حال، استفاده از آسپیرین و دیگر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی، معمولاً توصیه نمی­شود. در بعضی موارد، پزشک شما ممکن است داروهای ضددرد دیگر یا شل کننده های ماهیچه را تجویز کند. پزشک شما امن­ترین دارو را با مناسب­ترین دوز، برای شما تجویز خواهد کرد. همیشه با پزشک خود، قبل از استفاده هرگونه دارو، مشورت کنید.

به یک متخصص مراجعه کنید

اگر کمردرد شما شدید باشد، یا در فعالیت­های روزانه شما اختلال ایجاد کند، شما ممکن است لازم باشد تا از یک متخصص فیزیکی، کایروپراکتور، یا متخصص ماساژ، وقت ملاقات بگیرید.

انجام دادن عمل کایروپراکتیک در ستون فقرات، می­تواند برای دوران بارداری شما راهکاری امن باشد، اما قبل از آن با پزشک خود مشورت کنید تا از امن بودن آن برای شما و شرایط فردی، اطمینان حاصل کنید.

در صورت عدم تجربه کمردرد مزمن قبل از دوران بارداری، درد شما به احتمال زیاد با نزدیک شدن موعد زایمان، کاهش پیدا خواهد کرد.