پس از معاینه، پزشک متخصص روش درمانی مناسب را برای شما توصیه میکند و درباره میزان تاثیرگذاری آن توضیحاتی ارائه میدهد. ایشان همچنین موظف است شما را در مورد عوارض احتمالی درمان آگاه سازد. در صورت لزوم، سوالات خود را از ایشان بپرسید. این بسیار مهم است که شما با روش درمانی خود راضی باشید و بههمین منظور باید بهطور کامل توجیه شوید.
در گذشته، متخصصان فیزیوتراپی درمانهایی مانند تحریک الکتریکی اعصاب از طریق پوست (TENS) و طب سوزنی را توصیه میکردند. اما امروزه، با توجه به عدم گزارش تاثیرگذاری این درمانها برای کمردرد، معمولاً پیشنهاد نمیشوند. ماساژ همراه با یک برنامه ورزشی مناسب نیز یک روش درمانی است که برای درمان درد کمر پیشنهاد میشود.
انحنا در ستون فقرات
ستون فقرات شما بهطور طبیعی دارای منحنیهایی میباشد و حالتیS مانند دارد. زمانیکه از طرفین به اندام شخص نگاه میکنیم، ستون فقرات در ناحیه گردن و کمر به سمت داخل و در بین این دو بخش به سمت بیرون انحنا دارد. بهمنظور جذب شوک، حفظ تعادل و داشتن دامنه حرکتی کامل، ستون فقرات S مانند به مثابه یک فنر عمل میکند.
ستون فقرات دارای سه منحنی طبیعی، دو منحنی مقعر در ناحیه گردن و کمر و یک منحنی محدب در بین این دوناحیه میباشد. این منحنیها توسط دو گروه عضلانی ،عضلات خمکننده و عضلات بازکننده، حفظ میشوند. عضلات خمکننده در قسمت جلو قرار داشته و شامل عضلات شکم میباشند. این عضلات موجب انعطافپذیری شده، توانایی خمشدن را در ما ایجاد میکنند و بههنگام بلند کردن اجسام و کنترل قوس در ناحیه کمر بسیار مهم میباشند. عضلات بازکننده در قسمت پشت قرار دارند، این عضلات ما را در ایستادن و بلند کردن اجسام یاری میکنند. هماهنگی این گروههای عضلانی موجب ثبات در ستون فقرات میگردد.
علت گودیکمر (لوردوز)
از دلایل بروز گودیکمر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- آکندروپلازی. نوعی اختلال که بهواسطه آن استخوانها بهصورت غیرطبیعی رشد میکنند و منجر به کوتاهی قد(مربوط به نقص کوتولگی) میگردد.
- اسپوندیلولیستزیس(لغزش مهرههای کمر). نوعی عارضه که بهواسطه آن مهرهها، معمولاً در قسمت کمر حالت لغزنده پیدا میکنند.
- پوکی استخوان. نوعی بیماری که بهواسطه آن مهرهها حالت شکننده پیدا کرده و براحتی میشکنند(شکستن براثر فشردگی).
- چاقی یا اضافهوزن بیش از حد.
- کایفوزیس یا کیفوز (گوژپشتی). نوعی عارضه که بهموجب آن ستون فقرات دارای قوس غیرطبیعی در ناحیه سینهگاهی (Thoracic) میباشد.
- عفونت دیسک کمر(دیسکیتیس). نوعی التهاب در دیسکهای ستون فقرات که اغلب بهدلیل عفونت عارض میگردد.
- نوعی گودی کمر بیخطر در سنین نوجوانی
علائم
علائم گودی کمر شامل موارد زیر میباشد:
بروز نوعی قوس غیرطبیعی در کمر بهطوریکه باسن را برجستهتر میکند.
- وجود فاصله بین کمر و سطح هنگام خوابیدن بهپشت بر روی یک سطح سخت(درصورتیکه بههنگام خمشدن به سمت جلو این فاصله تغییری نکند)
- کمر درد و ناراحتی در ناحیه کمر
- بروز مشکل به هنگام راهرفتن در مسیرهایی خاص
درمان گودیکمر(لوردوز)
فیزیوتراپی
متخصصان فیزیوتراپی بر بازگرداندن توانایی و بهبود عملکرد شخص آسیب دیده تمرکز میکنند؛ بدینترتیب که چگونه اعصاب، عضلات و استخوانهای بدن شما تحت تأثیر قرار گرفته و چگونه به کمک فیزیوتراپی و درمانهای دستی میتوان شخص آسیبدیده را درمان کرد. در اغلب مواقع متخصص فیزیوتراپی به شما پیشنهاد میکند از توانبخشی بهره گیرید.
زمانیکه برای اولین بار به متخصص فیزیوتراپی مراجعه میکنید، پزشک متخصص اطلاعات کاملی در خصوص سابقه پزشکیتان دریافت کرده و در مورد بیماریهای زمینهای که مبتلا هستید، سبک زندگیتان، محیط کار و داروهایی که مصرف میکنید، از شما سوالاتی میپرسد. ایشان همچنین از شما میخواهند راجع به علائمی که دارید و مواردی که موجب تحریک علائمتان میگردد، توضیحاتی ارائه کنید. در مرحله بعد، شما را معاینه کرده و سلامت کمرتان(بررسی حرکات و عملکرد کمر) را بررسی میکنند. علاوهبراین موارد و در صورت لزوم، سلامت اعصابتان نیز مورد بررسی قرار میگیرد. به هنگام مراجعه به متخصص فیزیوتراپی ممکن است بهمنظور معاینه مجبور شوید لباسهایتان را درآورید، پس در صورت لزوم میتوانید از شخص دیگری کمک بگیرید.
پس از معاینه، پزشک متخصص روش درمانی مناسب را برای شما توصیه میکند و درباره میزان تاثیرگذاری آن توضیحاتی ارائه میدهد. ایشان همچنین موظف است شما را در مورد عوارض احتمالی درمان آگاه سازد. در صورت لزوم، سوالات خود را از ایشان بپرسید. این بسیار مهم است که شما با روش درمانی خود راضی باشید و بههمین منظور باید بهطور کامل توجیه شوید.
در گذشته، متخصصان فیزیوتراپی درمانهایی مانند تحریک الکتریکی اعصاب از طریق پوست (TENS) و طب سوزنی را توصیه میکردند. اما امروزه، با توجه به عدم گزارش تاثیرگذاری این درمانها برای کمردرد، معمولاً پیشنهاد نمیشوند. ماساژ همراه با یک برنامه ورزشی مناسب نیز یک روش درمانی است که برای درمان درد کمر پیشنهاد میشود.
ورزش و فعالیت بدنی
بهطورکلی، فعالیت بدنی بهترین روش برای درمان گودی کمر بوده و ورزش کردن مهمترین بخش هر درمان میباشد. ورزش به بهبود انعطاف پذیری، تحرک و تقویت کمر کمک شایانی میکند. متخصص فیزیوتراپی در مورد اینکه چه ورزشهایی مناسب شماست و اینکه چطور باید ورزش کنید، به شما مشاوره خواهد داد. در ادامه توضیحاتی درخصوص این ورزشها به شما ارائه خواهد شد.
ورزشهای هوازی
ورزشهای هوازی به تمریناتی اطلاق میگردد که شما را به حرکت واداشته و ضربان قلبتان را افزایش میدهد. این درواقع مهمترین بخش از برنامه درمانی شما میباشد، ورزشهای هوازی هرگونه گرفتگی را بهبود بخشیده و به شما کمک میکند به زندگی نرمال برگردید. همچنین این ورزشها به شما کمک میکنند به وزن ایدهآلتان برسید. متخصص فیزیوتراپی احتمالا از شما میخواهد با ورزشهای سبکتر نظیر پیادهروی، شنا و دوچرخه ورزشی شروع کنید. آنها شما را تشویق میکنند تا در حد توانایی، فعالیت بیشتری داشته باشید؛ ورزشهای هوازی برای مدت 20 تا 30 دقیقه، حداکثر 5 بار در هفته پیشنهاد میشود، گرچه بهتر است درابتدا با دورههای کوتاهتر شروع کنید.
تمرینهای کششی
تمرینات کششی موجب بهبود انعطافپذیری در ستون فقرات شده و تنش عضلانی را کاهش میدهد. معمولا میتوانید این ورزشها را هرروز انجام دهید، نوعی تمرین کششی مناسب این است که به پشت دراز بکشید و زانوهایتان را بالا بیاورید تا بهآرامی در کمرتان احساس کشش کنید؛ یا اینکه بایستید و به طرف جلو خم شوید تا عضلات همسترینگ(سه ماهیچه در ناحیه پشت استخوان ران) در پشت پاها کشیده شوند. این تمرینات تا حدودی موجب کاهش فشار در ناحیه کمر خواهد شد.
تمرینات تقویتی
ورزشهای تقویتکننده عضلات مرکزی بدن گاهی بخشی از برنامه ورزشی پیشنهادی برای درمان کمردرد میباشند. عضلات مرکزی شامل عضلات شکم، اطراف معده، عضلات پشت و اطراف لگن میباشند. اگرچه این ورزشها در کوتاهمدت موثر میباشند، اما بهاندازه ورزشهای عمومی در طولانیمدت تاثیرگذار نیستند؛ بنابراین احتمالا در اکثر مواقع توسط پزشک توصیه نمیشوند. بهطورکلی، فعالیت داشتن امری بسیار مهم میباشد.
درمانهای دستی
متخصص فیزیوتراپ ممکن است تکنیکهای دستی را به شما پیشنهاد کند، این روش درمانی همراه با برنامه ورزشی انجام میگیرد.
- تحرک به این معنی است که متخصص از حرکات آهسته و آرام بهمنظور ایجاد کشش در ستون فقرات استفاده میکند، هدف اصلی این تحرکات برگرداندن کمر به حالت نرمال میباشد.
- تکنیک دستی به این معنی است که متخصص فیزیوتراپی، با استفاده از دستها در ناحیهای مشخص از ستون فقرات حرکاتی انجام میدهد که منجر به بهبود درد کمر میگردد.
وضعیت نامناسب بدن چطور سلامت من را تحت تاثیر قرار میدهد؟
قرارگیری بدن در وضعیتی نامناسب، برای سلامتی مضر میباشد. حالت افتاده داشتن به هنگام راهرفتن و خمیده شدن به طرق مختلفی، موجب بروز آسیبدیدگی خواهد شد.
- به سیستم اسکلتی-عضلانی آسیب وارد میکند.
- به ستون فقرات آسیب وارد کرده و منجر به شکنندگی آن خواهد شد.
- منجر به گردندرد، شانهدرد و کمردرد خواهد شد.
- منجر به کاهش انعطافپذیری خواهد شد.
- روی حرکت مفاصل تاثیر بدی خواهد داشت.
- تعادل بدن را مختل کرده و خطر افتادن را افزایش خواهد داد.
- هضم غذا را دشوار خواهد کرد.
- فرایند تنفس را دچار مشکل خواهد کرد.
بهطورکلی چگونه میتوانم وضعیت بدنیم را بهبود بخشم؟
- در طول روز و به هنگام انجام فعالیتهای روزانه نظیر تماشای تلویزیون، شستن ظرفها یا پیادهروی مراقب وضعیت قرارگیری بدنتان باشید.
- فعال باشید؛ همه ورزشها به بهبود وضعیت بدن کمک میکنند، اما انواع خاصی از ورزشها تاثیر بیشتری خواهند داشت. بهعنوان مثال یوگا و تایچی، و دیگر ورزشهایی که روی آگاهی در بدن تمرکز دارند، بسیار موثر خواهند بود. همچنین، ورزشهای تقویتکننده عضلات مرکزی بدن(عضلات ناحیه کمر، شکم و لگن) نیز در بهبود وضعیت بدن تاثیر بسزایی خواهند داشت.
- داشتن وزن ایدهآل به بهبود وضعیت بدن کمک خواهد کرد. اضافهوزن موجب تضعیف عضلات شکم و بروز مشکلاتی در لگن و ستون فقرات خواهد شد که ممکن است منجر به کمردرد شوند. همه این موارد به وضعیت بدنی شما آسیب خواهند زد.
- از کفشهای راحت و پاشنهکوتاه استفاده کنید. کفشهای پاشنهبلند، تعادل بدن را از بین برده و در راهرفتن شما را دچار مشکل میکنند؛ بدینترتیب فشار بیشتری به عضلات وارد شده و وضعیت بدنیتان آسیب خواهد دید.
- بههنگام استفاده از کامپیوتر، خوردن شام و … در نظر داشته باشید ارتفاع میز مورد استفاده، مناسب شماست.
چگونه میتوانم وضعیت بدنم را بههنگام نشستن بهبود بخشم؟
امریکاییها بیشتر وقت خود را در حالت نشسته پشت میز، در محل کار، در مدرسه یا خانه میگذرانند. بسیار مهم است که وضعیت درستی بههنگام نشستن داشته باشید و مرتبا استراحت کنید.
وضعیت نشستنتان را دائما تغییر دهید.
- هرازچندگاهی بلند شوید و قدم بزنید.
- بهآرامی در عضلاتتان کشش ایجاد کنید و بدینترتیب به کاهش تنش عضلانی کمک کنید.
- پاهایتان را روی هم قرار ندهید؛ آنها را روی زمین قرار داده، بهطوریکه مچ پا جلوی زانوهایتان قرار بگیرد.
- اطمینان حاصل کنید که پاهایتان زمین را لمس میکنند، و در صورتیکه این امکان وجود ندارد از زیرپایی استفاده کنید.
- شانههایتان را شل کنید، آنها نباید به سمت عقب کشیده شوند.
- آرنجها را نزدیک بدن نگهدارید، آنها باید بین 90 تا 120 درجه خم شوند.
- اطمینان حاصل کنید که پشتی صندلی بهطرز صحیحی از کمرتان پشتیبانی میکند. به همین منظور و در صورتیکه صندلیتان تکیهگاه مناسبی برای حفظ انحنای کمر ندارد، میتوانید از یک بالشت یا دیگر ابزارها استفاده کنید.
- باید از یک صندلی مناسب استفاده کنید؛ چرا که ران و لگنها باید به هنگام نشستن، موقعیت مناسبی داشته باشند. بههمین منظور، اطمینان حاصل کنید که لگن و رانها موازی با سطح قرار دارند.
چگونه میتوانم وضعیت بدنم را به هنگام ایستادن بهبود بخشم؟
- به حالت قائم بایستید.
- شانههایتان را عقب بگیرید.
- معده تان را به سمت داخل منقبض کنید.
- بیشتر وزنتان را روی پاهایتان قرار دهید.
موقعیت درست سرتان را حفظ کنید.
- اجازه دهید بازوهایتان بهطور طبیعی از طرفین آویزان باشند.
- دقت کنید، پاهایتان باید به اندازه عرض شانه از یکدیگر فاصله داشته باشند.
با انجام تمرینهای مناسب، میتوانید وضعیت بدنتان را بهبود دهید؛ بدینترتیب ظاهر و احساس بهتری خواهید داشت.
موقعیت بدن بههنگام خوابیدن و دراز کشیدن
- سعی کنید از یک تشک سفت استفاده کنید؛ در صورت لزوم میتوانید یک تخته زیر تشکتان قرار دهید یا بهطور موقتی تشکتان را روی سطح قرار دهید.
- درصورتیکه همیشه روی سطح نرم میخوابید، تغییر وضعیت ممکن است کمی دردآور باشد. بنابراین سعی کنید در حالتی که راحتید بخوابید.
- بههنگام شب و بهمنظور راحتی از یک پشتی استفاده کنید؛ پیچیدن ملحفه یا حوله دور کمرتان ممکن است تاحدی به شما کمک کند.
- سعی کنید در حالتی بخوابید که انحنای کمرتان حفظ شود(بهعنوان مثال، به پشت بخوابید و زانوهایتان را کمی خم کنید)؛ لازم است بدانید خوابیدن به پهلو درحالیکه زانوهایتان را به سمت قفسه سینه بالا کشیدهاید، روش مناسبی نمیباشد.
- بههنگام بلند شدن، به طرفین بچرخید و زانوهایتان را کمی بالا بیاورید؛ از خمکردن کمر به سمت جلو اجتناب کنید.
وضعیت مناسب بدن بههنگام بالابردن اجسام
طرز صحیح بلندکردن اجسام بسیار مهم میباشد، طوری اجسام را بلند کنید که بیشتر فشار به لگن و زانوها وارد شود. همچنین سعی کنید بههنگام بلندکردن، جسم مورد نظر در نزدیکی قفسه سینه شما قرار بگیرد.
وضعیت بدن هنگام رانندگی
- بهتر است بههنگام رانندگی از یک پشتی استفاده کنید تا بدینترتیب حالت انحنای کمر حفظ شود. دقت کنید، زانوها باید همسطح و یا کمی بالاتر از لگن قرار بگیرند.
- بهمنظور حفظ انحنای کمر، صندلی را طوری تنظیم کنید که نزدیک فرمان قرار بگیرد. صندلی باید طوری تنظیم شود که زانوها براحتی خم شده و پاها به پدالها برسند.