فیزیوتراپی برای درمان انواع دردهای بدن چگونه انجام میشود؟

مزایای فیزیوتراپی بر هیچ کس پوشیده نیست و اکثر افراد اطلاعات خوبی در خصوص فیزیوتراپی و مکانیسم عمل آن بر بدن دارند. با این حال تعداد زیادی از افراد نمی‌‌دانند که فیزیوتراپی انواع مختلفی دارد. برخی از آنها تصور می‌کنند که فیزیوتراپی فقط به رفع درد جسمی کمک می‌کند، در حقیقت یکی از مزایای فیزیوتراپی کاهش درد در بلند مدت است اما این روش درمانی مزایای دیگری نیز دارد. فیزیوتراپی می‌تواند به رفع مشکلات و آسیب‌های جسمانی در افراد مختلف کمک کند. در این مقاله به بررسی انواع مختلف فیزیوتراپی و مکانیسم عمل آن بر بهبود مشکلات جسمانی می‌پردازیم.

مزایای فیزیوتراپی چیست؟

برخی از مزایای فیزیوتراپی به شرح زیر می‌باشند:

• درمان و کاهش اسپاسم عضلانی
• تسکین درد شدید، درد مزمن و درد حاصل از عمل جراحی
• کاهش فوری سفتی بدن
• افزایش دامنه حرکات بدن
• تسریع بهبود بیمار و افزایش توانایی جسمانی او
• افزایش ظرفیت او برای تحمل وزن بدن
• کاهش تورم و ادم
• تسریع فرایند بهبود زخم
• افزایش گرمای درونی بافت‌های عمیق بدن که دسترسی به آنها دشوار است.
• بهبود توانایی عملکردی
• کاهش احتمال بروز مجدد مشکلات جسمانی
• افزایش ذخیره گلبول‌های سفید خون
• تسریع فرایند ترمیم و کوتاه شدن دوران بهبود
• ترمیم بافت تاندون و عضله

انواع فیزیوتراپی

برخی از انواع فیزیوتراپی و مزایای آنها به شرح زیر می‌باشند:

فیزیوتراپی سیستم اسکلتی عضلانی

فیزیوتراپی سیستم اسکلتی عضلانی که تحت عنوان فیزیوتراپی ارتوپدی نیز شناخته می‌شود به درمان و توانبخشی اختلالات مرتبط با سیستم اسکلتی عضلانی کمک می‌کند. سیستم اسکلتی عضلانی از استخوان، مفاصل، رباط، تاندون و عضله ساخته شده است. بروز هرگونه درد، شکستگی، آسیب دیدگی یا کشیدگی در ناحیه گردن یا کمر به کمک این نوع فیزیوتراپی درمان می‌شود. متخصص فیزیوتراپی می‌تواند به تشخیص و درمان بیماری‌ها و آسیب دیدگی‌های سیستم اسکلتی عضلانی بپردازد و از روش‌های مختلف از قبیل تمرینات مخصوص تعادل و حرکات کششی، کرایوتراپی، درمان دستی ستون فقرات، کمپرس یخ و گرم برای بهبود انعطاف پذیری و به حرکت در آوردن بافت‌های یک ناحیه استفاده کند. متخصص فیزیوتراپی تمرینات ورزشی مختلفی را به بیمار توصیه می‌کند که می‌تواند با انجام دادن آنها در منزل بهبود خود کمک نماید. برخی از مزایای این نوع فیزیوتراپی به شرح زیر می‌باشد:

• بهبود توانایی حرکتی
• درمان درد
• درمان آسیب دیدگی
• کنترل مشکلات سندروم پیش از قاعدگی و مراقبت‌های دوران بارداری
• درمان آسیب دیدگی بافت نرم

فیزیوتراپی کودکان

فیزیوتراپی کودکان به بهبود مشکلات کودکان و اطفال کمک می‌کند. متخصص فیزیوتراپی به ارزیابی و درمان مشکلات حرکتی، تعادل، انعطاف پذیری، هماهنگی و پایداری بیشتر در کودکان می‌پردازد. متخصص فیزیوتراپی بر بهبود رشد و نمو کودکان تمرکز می‌کند. این نوع فیزیوتراپی به رفع اختلالات عضلانی، نقایص مادرزادی، تاخیر رشد، فلج مغزی و موارد مشابه کمک می‌کند. متخصص فیزیوتراپی به بهبود مهارت‌های فیزیکی و ذهنی کودکان کمک می‌‌کند. برخی از مزایای فیزیوتراپی کودکان به شرح زیر می‌باشد:

• درمان اختلالات مادرزادی اختلالات ژنتیکی یا تأخیر در رشد
• بهبود توانایی حرکتی
• بهبود تعادل، حالت بدن و نحوه راه رفتن
• افزایش قدرت و استقامت بدن

فیزیوتراپی سالمندان

فیزیوتراپی سالمندان بر بهبود توانایی حرکتی سالمندان در دوران پیری تمرکز می‌‌کند. با بالا رفتن سن سرعت سوخت و ساز بدن کاهش پیدا می‌‌کند که این امر منجر به بروز مشکلات متعدد خواهد شد. به این ترتیب فیزیوتراپی سالمندان می‌تواند به حفظ سلامت بدن در این دوران کمک کند. فیزیوتراپی سالمندان به افزایش انعطاف پذیری و کاهش احتمال بروز آسیب دیدگی در سال‌های آینده کمک خواهد کرد. این نوع فیزیوتراپی در درمان مشکلات مرتبط با سن از قبیل آرتروز، بیماری آلزایمر و کاهش توانایی حرکتی بسیار موثر است. فیزیوتراپی شامل روش‌هایی برای بهبود توانایی حرکتی، کاهش درد و افزایش سطح سلامت عمومی بدن است. در بخش زیر به برخی از مزایای این نوع فیزیوتراپی اشاره می‌کنیم:

• بهبود قدرت، انعطاف پذیری و توانایی حرکتی
• درمان درد مزمن
• بهبود حالت بدن
• درمان مشکلات مرتبط با سن

فیزیوتراپی نورولوژیکی

فیزیوتراپی نورولوژیکی به درمان اختلالات مرتبط با سیستم عصبی از قبیل سکته مغزی، آسیب دیدگی سر و طناب نخاعی، و بیماری‌هایی از قبیل پارکینسون، سیاتیک و ام اس کمک می‌کند. برخی از عوارض این بیماری‌های عبارتند از فلج، از دست دادن حس، لرزش و موارد مشابه. فیزیوتراپی نورولوژیکی می‌‌تواند به بهبود توانایی حرکتی و عملکردی بیماران مبتلا به این اختلالات کمک کند. در بخش زیر به تعدادی از مزایای فیزیوتراپی نورولوژیکی اشاره می‌کنیم:

• افزایش قدرت و هماهنگی اعضای بدن
• بهبود توانایی حرکتی
• افزایش حس
• بهبودی پس از جراحی مغز

فیزیوتراپی قلبی تنفسی

فیزیوتراپی قلبی تنفسی در افرادی که دچار بیماری قلبی، قفسه سینه و ریه هستند بسیار مفید است. افرادی که دچار بیماری کرونا شده اند پس از بهبودی به توانبخشی قلبی تنفسی نیاز دارند. این نوع فیزیوتراپی در افرادی که دچار آسم، عفونت قفسه سینه و تروما شده‌ اند بسیار مفید است. این نوع فیزیوتراپی می‌تواند به درمان بیماری‌های مزمن قلبی عروقی و دستگاه تنفسی کمک کند. برخی از مزایای این روش درمانی به شرح زیر می‌باشند:

• تمرینات مخصوص تنفس و گردش خون
• تمرینات مخصوص استقامت
• کنترل مشکل تنگی نفس
• درمان سرفه مزمن
• توانبخشی بیماری‌های قلبی

فیزیوتراپی ورزشی

فیزیوتراپی ورزشی به ورزشکاران و افراد حرفه‌ ای کمک می‌‌کند. این نوع فیزیوتراپی با ارزیابی و درمان اختلالات مرتبط با فعالیت ورزشی سر و کار دارد. آسیب دیدگی‌های ناشی از فعالیت ورزشی به اشکال مختلف بروز می‌کند. ورزش کردن فشار زیادی را به بدن وارد می‌‌کند و گاهی اوقات ورزشکار را با آسیب‌های جسمانی مواجه می‌نماید. در این شرایط فیزیوتراپی به بهبود انعطاف پذیری و تسکین آسیب ایجاد شده کمک می‌کند. احتمال آسیب دیدگی ورزشکاران بسیار زیاد است و گاهی اوقات آنها را راهی اتاق عمل می‌کند. فیزیوتراپی به بهبود قدرت و افزایش توانایی حرکتی بیماران کمک می‌کند. در بخش زیر به تعدادی از مزایای این نوع فیزیوتراپی اشاره می‌کنیم:

• پیشگیری از آسیب دیدگی
• بهبود انعطاف پذیری بدن
• ارزیابی توانایی حرکتی
• به کارگیری تکنیک‌های موثر در بهبود بیمار

فیزیوتراپی مخصوص بانوان

فیزیوتراپی مخصوص بانوان به بهبود عملکرد دستگاه تولید مثل و مشکلات مرتبط با آن کمک می‌‌کند. این نوع فیزیوتراپی با مراقبت‌های قبل و بعد از بارداری سر و کار دارد و به تسهیل زایمان کمک می‌‌نماید. فیزیوتراپی مخصوص بانوان می‌‌تواند به بهبود انواع مشکلات باروری در زنان کمک کند. برخی از مزایای این نوع فیزیوتراپی به شرح زیر می‌باشد:

• تقویت عضلات مرکزی
• کمک به تسهیل زایمان
• کنترل عفونت‌های ادراری
• تقویت عضلات مرکزی
• تسکین درد در زنان باردار

توانبخشی پس از عمل جراحی

متخصص فیزیوتراپی از روش‌های درمانی تخصصی برای کمک به تسکین درد بیماران استفاده می‌کند تا به بیمار اطمینان دهد که در آینده دچار درد نخواهد شد. علاوه بر این، فیزیوتراپی بهبود انعطاف‌پذیری بدن را ارتقا می‌بخشد و از بروز آسیب‌های جدی جلوگیری می‌کند. یکی از مزایای دیگر فیزیوتراپی، تسکین درد پس از عمل جراحی است. عمل جراحی معمولاً درد شدیدی را در پی دارد و می‌تواند تأثیرات مختلفی روی بدن داشته باشد. فیزیوتراپی به بیمار کمک می‌کند تا درد ناشی از عمل جراحی را تحمل کند و دوران بهبود را کوتاهتر کند. علاوه بر این، فیزیوتراپی برای بیمارانی که دچار مشکلات مرتبط با آسیب‌های ورزشی شده‌اند، بسیار مفید است. قبل از عمل جراحی، متخصص فیزیوتراپی به بیمار آموزش حرکات ورزشی مختلفی را می‌دهد که منجر به تقویت بدن و کاهش آسیب دیدگی آن می‌شود، به‌طوری که دوره بهبودی با سرعت بیشتری طی می‌شود.

توانبخشی تعادلی

این نوع توانبخشی بر بهبود تعادل بدن و مشکلات مرتبط با سرگیجه همراه است. برخی از مشکلات مرتبط با سرگیجه عبارتند از عدم تعادل، مشکلات حرکتی، و موارد مشابه. متخصص فیزیوتراپی به کمک تمرینات ورزشی مخصوص به کاهش مشکلات مرتبط با سرگیجه و بهبود تعادل بیمار کمک می‌کند. این مشکلات می‌توانند به دلایل مختلفی از قبیل اختلالات گوش میانی، عوارض جانبی برخی داروها، مشکلات قلبی یا مغزی و اختلالات گردن ایجاد شود. توانبخشی تعادلی می‌تواند به بهبود علائم زیر کمک کند:

• سرگیجه
• عدم تعادل
• سردرد
• زمین خوردن به طور مداوم
• تاری دید

فیزیوتراپی نقش مهمی را در درمان مشکلاتی که گروه‌های سنی مختلف با آن مواجه می‌شوند ایفا می‌کند. فیزیوتراپی یک روش عالی برای تسکین بدن و جلوگیری از بروز مجدد آنها در آینده است. در صورتی که شما با هریک از مشکلات بالا مواجه شده اید می‌توانید از مزایای فیزیوتراپی بهره مند شوید.

انواع مدالیته‌های فیزیوتراپی

تفاوت زیادی بین فیزیوتراپی و دارو درمانی برای کنترل علائم درد وجود دارد. داروها به تسکین علائم حاصل از یک اختلال در بدن می‌پردازند حال آنکه فیزیوتراپی به از بین بردن علت اصلی بروز مشکل کمک می‌‌کند. تفاوت این دو روش اهمیت بسیار زیادی دارد زیرا فیزیوتراپی ریشه مشکل را هدف قرار می‌دهد حال آنکه دارو درمانی فقط بر رفع درد و به عبارتی پاک کردن صورت مسئله تمرکز می‌کند. به همین دلیل فیزیوتراپی اهمیت بسیار زیادی در درمان مشکلات مختلف دارد.

متخصص فیزیوتراپی به انجام ارزیابی‌های بالینی می‌‌پردازد و بیماران را به صورت مجزا بررسی می‌کند. فیزیوتراپی علت اصلی بروز اختلال را مشخص می‌کند، گاهی اوقات علت بروز درد به ساختار مفصل یا عضله یا حتی اعصاب ارتباط دارد. سپس متخصص فیزیوتراپی اطلاعات لازم در خصوص نحوه کنترل بیماری و تسکین علائم را به بیمار آموزش خواهد داد. در این راستا از روش‌های مختلفی مانند ماساژ درمانی، آب درمانی یا دستکاری کردن مفاصل استفاده می‌‌شود. صرف نظر از روشی که برای درمان بیمار استفاده می‌‌شود معمولاً هدف از درمان تسکین علائم بیماری است.

ماساژ درمانی

می‌توان از ماساژ درمانی برای بهبود گردش خون استفاده کرد. ماساژ درمانی به افزایش انعطاف پذیری و توانایی حرکتی اعضای مختلف بدن کمک می‌کند. در صورتی که بیمار با مشکل تجمع مایعات در یک قسمت از بدن مواجه شده باشد ماساژ درمانی به تخلیه مایع و جلوگیری از تجمع مجدد آن کمک می‌کند.

الکتروتراپی

برخلاف اسمی که به این روش درمانی غیر تهاجمی داده شده است، اصلاً ترسناک نیست و عملکردی شبیه تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست دارد که ممکن است شما در طول درمان دچار سوزش بسیار خفیف ناشی از انتقال امواج الکتریکی به پوست شوید. این روش درمانی به جلوگیری از انتقال پیام‌های درد و تسکین درد کمک می‌کند.

آب درمانی

می‌‌توان از آب درمانی برای بهبود گردش خون و تسکین درد و شل شدن عضلات استفاده کرد. همانگونه که از اسم این روش درمانی مشخص است فرایند درمان در استخر یا وان مخصوص انجام می‌شود. هیدروتراپی به اشکال زیر به بیمار کمک می‌کند:

• کاهش تورم و ادم طی مدت کوتاه
• تسهیل التیام زخم و کوتاه شدن دوران بهبود
• کاهش درد مزمن و شدید و تسکین موقت درد
• کوتاه کردن طول درمان به نفع بیمار
• کمک به شروع بهبود زخم توسط بدن

ورزش کردن

ورزش کردن یک بخش مهم از فیزیوتراپی است که اکثر افراد با آن آشنایی دارند. گاهی اوقات پزشک به بیمار توصیه می‌کند مدت بیشتری راه برود یا به انجام دادن یک فعالیت خاص مانند شنا بپردازد. گاهی اوقات نیز تمرینات ورزشی با توجه به شرایط خاص بیمار متفاوت خواهند بود و شامل حرکات تقویتی مخصوص یک ناحیه از بدن است که به افزایش انعطاف پذیری مفاصل کمک می‌کند.

لیزر درمانی

لیزر درمانی پیشرفته ترین روش علمی است که با هدف توانبخشی بیماران مورد استفاده قرار می‌گیرد. لیزر درمانی به تسکین درد، رفع سفتی و درمان اختلالات مزمن از قبیل آرتروز کمک می‌کند. این دستگاه به طرز قابل توجهی سطح گردش خون پس از جراحی ترمیمی رباط صلیبی پا را افزایش می‌دهد. دستگاه‌های لیزر در اشکال مختلفی وجود دارند که برخی از آنها روی میز قرار می‌‌گیرند و برخی دیگر قابلیت حمل و قرار دادن روی بدن بیمار را دارند. در برخی موارد نیز بیمار می‌تواند از نمونه‌های مخصوص درمان در منزل استفاده کند.

اولتراسوند تراپی

امروزه انواع مختلفی از دستگاه‌های اولتراسوند در بازار وجود دارد که برای اهداف مختلف مورد استفاده قرار می‌‌گیرند. اولتراسوند تراپی یکی از روش‌های پیشرفته در فیزیوتراپی است که می‌تواند پاسخگوی نیازهای مختلف بیماران باشد. پزشک از قابلیت‌های مختلف این دستگاه برای درمان مشکلات بیماران استفاده می‌کند. دستگاه اولتراسوند قابل حمل، بهترین انتخاب برای بیماران است زیرا به راحتی می‌‌توان آن را جابجا کرد یا در منزل استفاده نمود. در برخی موارد پزشک از دستگاه اولتراسوند همراه با تحریک الکتریکی استفاده می‌‌کند تا نتایج بهتری به دست بیاید. در برخی موارد نیز پزشک با توجه به شرایط بیمار از چند روش در کنار اولتراسوند تراپی استفاده می‌‌کند.

دستگاه دیاترمی

دستگاه دیاترمی یکی دیگر از روش‌های جدید برای درمان مشکلات بافت‌های عمیق بدن محسوب می‌شود که به درمان اسپاسم عضلانی، کشیدگی عضله و آسیب دیدگی بافت کمک می‌کند. این دستگاه همچنین باعث افزایش گردش خون و افزایش تعداد گلبول‌های سفید خواهد شد تا بتوانند به سمت ناحیه آسیب ‌دیده حرکت کنند و به ترمیم بپردازند.

استفاده از کمپرس سرد و گرم

فیزیوتراپی شامل استفاده از کمپرس سرد و گرم برای تسکین درد ناشی از التهاب و آرتروز است. این مدالیته‌های درمانی در بهبود درد ناشی از جراحی بسیار سودمند هستند و در حالت نشسته و ایستاده می‌توان از آنها استفاده کرد تا به تقویت عضو آسیب دیده کمک نمایند. کمپرس گرم باعث رفع درد خواهد شد و کمپرس سرد باعث کاهش التهاب آرنج و زانو می‌شود.