بونیون هنگامی ظاهر میشود که برآمدگی کوچکی در قسمت داخلی کف پای شما بزرگتر میشود و مانند یک توپ میگردد. گویی استخوان دیگری در آنجا در حال رشد است. در همین حال، انگشتان بزرگ شما کجتر و کجتر میشوند. هالوکس والگوس، یک جابجایی قابل توجهی از انگشت بزرگ پا است. به بیان بهتر میتوان آن را به عنوان قوز شست پا توصیف کرد. این زائده تنها شامل علائم ظاهری و قابلرؤیت نیست – بلکه باعث دردی مداوم و رو به افزایش در پا نیز میشود. این بیماری یکی از شایعترین مشکلات پا در بزرگسالان است که میزان شیوع آن در حدود 35٪در افراد بالای 65 سال بوده و در زنان بیشتر است.
تقریباً نیمی از مبتلایان به قوز شست پا نیازی به جراحی ندارند. هدف از درمان غیر جراحی، کاهش فشار از روی پا و جلوگیری از ایجاد زخمها و جراحتهای فشاری میباشد. در بعضی موارد، تنها پوشیدن کفشهای راحت و مناسب برای کاهش این درد کافی است. پزشک متخصص پا میتواند ارتز یا کفی طبی را برای این دسته از بیماران تجویز کند، وسیلهای که در کفش قرار میگیرد تا از بدتر شدن وضعیت جلوگیری کند. پرداختن به هرگونه ناهنجاری در بیومکانیکهای بدن بسیار حائز اهمیت است. این اصطلاح به وضعیت قرارگیری کف پا و پایین پا در حین حرکت برمیگردد.
متخصصین کلینیک ارتوپدی فناوری امید میتواند درد حاد را از طریق تجویز کفی طبی، کفش یا اسپلینت تسکین دهند. آنها همچنین میتوانند این تغییر ظاهری را از طریق دیگر اقدامات درمانی غیر جراحی، برای همیشه اصلاح کنند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر دربارهی درمان زانوی پرانتزی و یا رزرو نوبت در کلینیک تخصصی ارتوپدی فنی امید با شماره تلفنهای 02166015211 – 02166015217 – 02166014158 تماس حاصل فرمایید.
هالوکس والگوس چیست؟
هالوکس والگوس (بونیون)، نوعی اختلال در اسکلت کف پا است که در آن انگشت شست پا دیگر در موقعیت طبیعی خود قرار ندارد و به سمت انگشتان دیگر پا خمیده میشود و اغلب آنها را نیز جابجا میکند. گاهی اوقات، انگشتان پا حتی به بالا یا پایین یکدیگر تغییر موقعیت میدهند.
این کجی و به اصطلاح قوز شست پا باعث میشود ناحیهی توپی کنار پای شما، برآمدهتر شود. در این وضعیت برآمدگی قابل توجهی دیده و احساس میشود. هالوکس والگوس همچنین توزیع وزن در کل پای شما را تغییر میدهد و باعث میشود تا هنگام راه رفتن، پای خود را بچرخانید. این اغلب درد زیادی را در پا ایجاد میکند.
هالوکس والگوس چگونه بروز میکند؟
بونیون یا قوز شست پا معمولا به علت ترکیبی از عوامل مختلف ایجاد میشود. هالوکس والگوس گاها به صورت ارثی انتقال مییابد. در صورتی که شما در معرض خطر ابتلا به این ناهنجاری قرار داشته باشید، حتی با سالها استفاده از کفشهای تنگ و نوک تیز، نمیتوانید به طور کامل از آن جلوگیری کنید. علاوه بر این، عضلات پای شما در کفشهای پاشنه بلند به خوبی عمل نمیکنند و قدرت و انعطاف خود را از دست میدهند. این موضوع میتواند منجر به جابجایی انگشتان پا شود. به علاوه، تحقیقات نشان میدهد که حتی استفاده طولانی مدت از جورابها میتواند فشاری بر انگشتان پا ایجاد کرده و شکل طبیعی پا را تغییر دهد. همچنین، پوشیدن جورابهای فشرده کننده (به منظور فشرده سازی پا) نیز میتواند مشکلساز باشد.
اختلالاتی که بافت همبند را ضعیف میکنند، خطر ابتلا به هالوکس والگوس را افزایش میدهند، زیرا پای شما به سرعت و به آسانی قابل تغییر شکل است. به دلیل ضعف طبیعی بافت همبند در زنان، احتمال بروز این ناهنجاری در آنها بیشتر است.
علائم هالوکس والگوس
در مراحل اولیه، قوز شست پا به ندرت باعث ناراحتی و درد در پایتان خواهد شد. وقتی سر کوچک استخوان متاتارس در قسمت داخلی پا بیرون بزند و برجستگی بیشتری ایجاد کند، شروع به آزار و اذیت شما خواهد کرد. پای شما ممکن است دیگر در کفشهای بلند و باریک زنانه جای نگیرد. بونیون شما ضخیمتر میشود. به همین دلیل هالوکس والگوس نیز به عنوان “بونیون” نامبرده میشود.
در مراحل پیشرفته، درد کف پا بروز خواهد کرد. این حالت عموماً در منطقهای شروع میشود که سر استخوان متاتارس شما در قسمت داخلی پای شما به صورت برآمدگی ظاهر شود. توپی کنار پا تا حد زیادی بزرگ شده با هر قدم، روی کفش شما فشار میآورد. پوست و بورسای (کیسه مایع) زیری کف پا دائماً تحریک میشود. تورم و التهاب ایجاد میشود. از آنجا که دیگر نمیتوانید کف پا را فشار دهید و نقاط آسیب دیده همچنان به کفش فشار وارد میکنند، میتواند در یک وضعیت عودکننده و بسیار دردناکی قرار بگیرد.
مفصل انگشت شست پایتان نیز تحت تأثیر ناخوشایند این ناهنجاری قرار خواهد گرفت. به دلیل تغییر وضعیت استخوانهای انگشتان، حرکات مفصل شما نیز تغییر میکند. سپس مفصل سریعتر فرسوده خواهد شد (آرتریت) و تحرک کمتر و کمتری خواهد داشت. اگر آرتروز شما از قبل پیشرفت کرده باشد، هنگام راه رفتن، پای شما درد خواهد گرفت.
اما این درد در انگشت بزرگ پا نیست که اغلب باعث میشود بیماران به پزشک مراجعه کنند. کجی و قوز شست پا که به انگشتان کناری خود فشار وارد میکند، گاهی بزرگترین منبع درد است.
تشخیص
تشخیص اینکه آیا یک بونیون یا هالوکس والگوس در پایتان وجود دارد، میتواند چالشبرانگیز باشد، بنابراین همیشه بهتر است تشخیص صحیح را به متخصصان مربوطه در این زمینه واگذار کنید. همچنین متخصصین مشکلات و ناهنجاریهای پا میتوانند یک معاینه کاملی روی پای شما انجام دهند که هرگونه ناهنجاری ساختاری یا ناهنجاریهای مکانیکی دیگری را مشخص میکند. یک برنامه درمانی کامل میتواند در نظر گرفته شود تا بتوانید خیلی زود، با پاهای سالم و بدون درد خود راه بروید.
در بیشتر موارد، میتوانید قبل از بروز هرگونه دردی در کف پا، هالوکس والگوس را در شست پایتان شناسایی کنید. در این وضعیت انگشتان پا به سمت داخل چرخانده میشود و توپی کنار انگشت بزرگ پای شما غالباً دردناک است که این در هنگام راه رفتن، ایستادن یا پوشیدن کفش مشکل ایجاد میکند. با استفاده از تصاویر رادیوگرافی با اشعهی ایکس که در حالت ایستاده تحت وزن کامل بدن گرفته شدهاند، متخصصان میتوانند تصویر بالینی دقیقی از جابجایی استخوان شما داشته باشند.
درمان هالوکس والگوس
اگر احساس میکنید که دچار بونیون و قوز شست پا شدهاید، بهترین کار این است که به دنبال درمان باشید. بهجای انتظار برای بدتر شدن اوضاع، هنگامی که این بونیون هنوز کوچک است، به یک متخصص پا مراجعه کرده و نظر او را بپرسید. این کار میتواند از بزرگتر شدن و دردناکتر شدن آن جلوگیری کند. اگر یک بونیون دردناک در کنار شست پایتان ایجاد شده است، باید سریعاً به دنبال معالجه باشید. عدم درمان این ناهنجاری میتواند منجر به وخیمتر شدن مشکلاتی مانند آرتروز و راه رفتن ناجور شود که میتواند مشکلاتی مانند پینه، مشکلات مفاصل و موارد دیگری را در پا به وجود آورد.
ورزش
برای مقابله با هرگونه عدم تعادل عضلانی ناشی از یک قوز شست پای در حال رشد، لازم است که عضلات پای خود را قوی نگه دارید.
سعی کنید با انجام تمرینات خاصی، کف پای خود را انعطافپذیر نگه دارید. به طور مثال، با استفاده از نصفهای از یک توپ تنیس، نواحی بیشازحد کشیده شدهی کف پایتان را ماساژ دهید و ساختارهای ضعیف شدهی آن را تقویت کنید. همچنین لازم است که هنگامی که راه میروید، روی نگه داشتن حالت صاف و مستقیم بدنتان تمرکز کنید. در هنگام راه رفتن، اغلب تمایل داریم که بدن را کمی به عقب یا جلو ببریم. اگر نیاز و تمایل به عمل جراحی دارید اما مراقب تغییر حالت راه رفتنان نباشید، متأسفانه هالوکس والگوس عود خواهد کرد.
برای وضعیت هالوکس والگوس، بهتر است چه کفشهایی بپوشیم؟
هنگام خرید کفش، فقط به اندازهی کفش توجه نکنید و باید حواستان به عرض و پهنای کفش نیز باشد. باید کفش راحتی پیدا کنید که به جلوگیری از درد کمک کند. کفشهای موجود در این طیف از مدل کفش، حالت کشی و الاستیک خاصی دارند و کفی کششی آنها به ندرت بر روی پا فشار وارد میکنند. با پوشیدن این نوع کفشها، دیگر فشاری بر روی پاهایتان احساس نخواهید کرد.
- مهمترین مسئله برای کفشهای مخصوص بونیون و هالوکس والگوس، داشتن قسمت جلوی پای پهن و جادار است که به اندازه کافی به انگشتان پا آزادی میدهد. داشتن جنس انعطافپذیر در کفش به تنهایی کافی نیست.
- كف کفشها بايد جذب کننده شوک بوده و فرم آناتومیکی آن به صورتی باشد که زیر کف پایتان محكم بوده و احساس طبيعي داشته باشد.
- به طور کلی باید از پوشیدن کفش پاشنه بلند اجتناب کرد، زیرا در صورت پوشیدن این نوع کفشها، ناحیه جلوی پا تحت فشار زیادی قرار میگیرد و ممکن است قوز شست پایتان وخیمتر شود.
- کفشهای مناسب برای وضعیت هالوکس والگوس باید برای قرار دادن کفیها و ارتزهای طبی جادار و مناسب باشند تا بتوانید در صورت لزوم یک کفی طبی مخصوص هالوکس والگوس را در آن قرار دهید.
- مواد بالایی کفش مناسب برای پاهای دچار هالوکس والگوس باید بسیار نرم باشد و بههیچوجه نباید به روی پا فشاری وارد کند.
- در صورت امکان، داخل کفش باید بدون درز بوده و روزنههایی برای تنفس داشته باشد تا هوای داخل کفش مطبوع بماند و حداکثر راحتی را حتی در هنگام راه رفتن و ایستادن برای مدت طولانی داشته باشید.
داروهای ضدالتهاب
داروهای ضدالتهاب بدون نسخه مانند آسپرین، ایبوپروفن و ناپروکسن میتوانند به کاهش التهاب و درد ناشی از بونیون و هالوکس والگوس کمک کنند.
گرما / سرما درمانی برای بونیون
استفادهی متناوب از یخ و همچنین از گرما بر روی یک بونیون و هالوکس والگوس میتواند باعث تسکین موقتی درد ناشی از یک بونیون شود و همچنین ممکن است به کاهش هرگونه تورم یا بورسیت در مفصل انگشتان پا کمک کند.
چسب مخصوص (تیپینگ) بر روی بونیون
تیپینگ یا کشیدن نوارچسب مخصوص به دور بونیون نیز میتواند میزان فشار روی مفصل ملتهب را کاهش دهد. به همین ترتیب، این چسب زنی کمک میکنند تا پای شما تا حد امکان در وضعیت ترازی قرار گیرد. برای یادگرفتن مفیدترین و صحیحترین روش استفاده از تکنیک چسب زنی، بهتر است به یک پزشک متخصص یا فیزیوتراپیست مراجعه کنید.
کفیهای طبی
حتی اگر بونیون کوچکی هم داشته باشید، بهتر است پیش از وخیمتر شدن با آنها مقابله کنید تا با عواقب بعدی آن روبرو نشوید. برخی پزشکان استفاده از کفیهای طبی (ارتزها) را توصیه میکنند. طیف وسیعی از کفیهای طبی که در کفش قرار میگیرید، مخصوص هالوکس والگوس هستند که با کمک به کاهش علائم قوز شست پا، به کاهش مشکلات شما کمک میکنند. لطفاً توجه داشته باشید که کفیهای مخصوص هالوکس والگوس برای تغییر شکل پای شما یا جلوگیری از ایجاد هالوکس والگوس طراحی نشدهاند بلکه برای کاهش پیامدهای دردناک ناشی از بونیون مناسب هستند. کار آنها، نحوهی صحیح قرار گرفتن پای شما و کاهش فشار بر روی بونیون شما میباشد. این کفیها و ارتزها را میتوان به صورت بدون نسخه از داروخانهها یا فروشگاههای لوازم طبی و یا به صورت سفارشی و با نسخهی پزشک تهیه کنید.
اسپلینت ها
چندین نوع درمان غیر جراحی برای بونیون وجود دارد، اما لازم است به خاطر داشته باشید که این درمانها علائم را درمان میکنند و ناهنجاریهای ایجاد شده را اصلاح نمیکنند. این درمانها شامل استفاده از بدهای مخصوص بونیون، وسایل فاصله دهندهی انگشتان پا و اسپلینت های مخصوص بونیون میباشند که به تنظیم مجدد پا به حالت طبیعی کمک میکنند. اسپلینت همچنین درمان مؤثری برای مدیریت درد میباشد.
فیزیوتراپی
متخصصین فیزیوتراپی میتوانند تمرینات کششی و آموزش نحوه صحیح راه رفتن را برای بیماران ارائه دهند. اولتراسوند تراپی یا سایر روشهای درمانی فیزیکی ممکن است برای تسکین موقت انجام شود. تزریق کورتیکواستروئیدها همچنین ممکن است التهاب و درد را کاهش دهد.
درمان جراحی
روشهای جراحی بسیاری وجود دارد که میتوانند انگشت شست پایتان را در حالت مستقیم قرار داده و در نتیجه، تحریک و درد داخل پا را بهبود بخشد.
تکنیک انتخابی برای جراحی بونیون به عوامل زیر بستگی دارد: شدت و اندازهی قوز و انحراف شست پا، توانایی تصحیح (یعنی آیا میتوان آن را به صورت منفعلانه به یک موقعیت مستقیم تغییر داد یا خیر)، وجود آرتروز، وجود آسیبهای همراه با آن، تحرک مفصل، نظر خود پزشک جراح، طول انگشتان بزرگ در مقایسه با سایر انگشتان … هدف از جراحی این است که با جا به جا کردن استخوان متاتارسال در بالای استخوان سزاموئید (استخوانهای کوچک ما بین زردپیها)، عدم تعادل ایجاد شده در اطراف مفصل ترمیم شود.