یکی از اثرات دیابت این است که حس لامسه را در پایتان را از دست داده و احتمال دارد به تاول، میخچه (corn)، پینه (callus) و یا دیگر مشکلات پا دچار شوید که ممکن است بدتر نیز شود. برای جلوگیری از این مشکل، کفی های کفش مخصوص دیابت طراحی شده اند که به جلوگیری از این آسیب های روزمره کمک میکنند.
عوارض دیابت
افراد مبتلا به دیابت به دو مشکل اساسی مرتبط با این بیماری در پاها ممکن است برخوردار شوند: عصبهای مختل شده (نوروپاتی عصبی) و گردش خون ضعیف. نوروپاتی باعث کاهش حس لمس در پا میشود، به همین دلیل شما قادر به احساس درد و ناراحتی در پا نمیباشید و از آسیب و التهاب پایتان آگاهی ندارید. گردش خون ضعیف باعث کاهش توانایی بهبود زخمها میشود و حتی یک خراش کوچک هم ممکن است به عفونت منجر شود.
بیماران دیابتی خطر ابتلا به انواع مختلفی از مشکلات پا را دارند. علاوه بر این با وجود دیابت کوچکترین مشکلی در پا به عوارض خطرناکی منتج میشود.
مشکلات پا و ران ناشی از دیابت
- عفونت و اولسر (ulcer) که خوب نمیشوند. اولسر به زخم هایی در سطح پوست گفته میشود که به استخوان می رسند. بدلیل وجود نوروپاتی و گردش خون ضعیف، بریدگی و یا تاول به اولسر تبدیل شده و عفونت پیدا میکنند و التیام نمییابند. این یکی از رایجترین عوارض دیابت است که ممکن است به از دست دادن پا و ران و حتی جان فرد منجر شود.
- میخچه و پینه پا. در مواقعی که نوروپاتی وجود داشته باشد، نمیتوان گفت که کفش فشار ایجاد کرده و میخچه و پینه پا میشود. این میخچه و پینه را باید به صورت مناسبی درمان کرد در غیر این صورت اولسر پا بوجود میآید.
- پوست خشک و ترک برداشته. گردش خون ضعیف و نوروپاتی باعث خشک شدن پوست میشوند. ممکن است این امر بیضرر به نظر برسد اما این خشکی پوست سبب ترک برداشتن شده و زخم ایجاد میشود و در نهایت عفونت میکند.
- بیماریهای ناخن. به دلیل بیحسی ممکن است فرد متوجه فرورفتن ناخن پا در انگشت (که از اطراف به درون پوست نفوذ میکنند) و یا عفونت های قارچی نشده و در صورتیکه که کامل درمان نشود به عفونت منجر میشود.
- انگشت چکشی و انحراف شست پا. آسیب به عصب پا که بر روی ماهیچه اثر میگذارد باعث ضعیف شدن ماهیچه ها و کشیدگی طبیعی پوست پا شده و به انگشت چکشی و انحراف شست پا میانجامد. درصورتیکه این مورد درمان نشود این بدفرمی به اولسر پا منجر میشود.
- پای شارکو. این یک بدفرمی پیچیده پا است. این بیماری بر اثر فقدان حس و استخوان شکسته شده تشخیص داده نشده است که به تخریب بافت های نرم پا منجر میشود. بدلیل نوروپاتی این درد احساس نشده و بیمار با پای شکسته راه میرود و وضعیت بدتر میشود. این عارضه ناتوان کننده آنقدر شدید است که جراحی و گاها نیز لازم میشود.
- جریان خون ضعیف. در دیابت، اغلب رگ های خونی زیر زانو، باریکتر شده و جریان خون را محدود میکند. همین امر از التیام زخم جلوگیری کرده و باعث مرگ بافت میشود.
کفی های طبی دیابتی چیستند؟
این کفیها در اصل مشابه کفی های معمولی هستند. این کفی ها در واقع کفی های هر کفش استانداردی هستند ولی کفی خارجی می تواند آنها را بهتر کند. کفی در مورد همه کفش های دیابتی مهمترین جز هستند از کفش های حوله ای گرفته تا چکمه های انگشتی استیل و حتی کفش های معمولی دیابتی. در واقع کفی طبی خوب کفش را با دوامتر و راحتتر میکند. همچنین این کفی ها سلامتی پا را حفظ کرده و از هرگونه درد احتمالی مصون میکند. به جای عوض کردن کفش میتوانید این کفی ها را تعویض کنید و دوباره پایتان برای سفری طولانی آماده میشود.
چرا دیابتی ها به ارتز نیاز دارند؟
همه می دانیم که دیابت یک بیماری مزمن است. هر فرد مبتلا به دیابت دیر یا زود با آسیب عصب درگیر میشود. این یک عارضه بسیار رایج است. یکی از علائم آن سوزش و دردی است که در پاهایتان احساس میکنید. اغلب این یک ضعف و یا به عبارتی بیحسی در ماهیچه های پایتان است. ارتزهای دیابتی از هرگونه آسیب جدید و بیشتر به عصب های پا جلوگیری میکند که عموما نوروپاتی نامیده میشود.
راهنمای دقیق برای خرید کفی طبی دیابت
برای داشتن بهترین کفی طبی، باید نیازمندیهای خود را به دقت و صراحت مشخص کنید. یک کفی که تنها استایل کفشتان را بهبود میبخشد، همواره انتخاب مناسبی نیست. برای خرید هر موردی، باید راهنمایی مناسبی داشته باشید. در زیر، برخی از ویژگیهای اصلی را که باید در نظر بگیرید هنگام خرید کفی طبی، میتوانید بیابید. باید عوامل متعددی را مانند اندازه، مواد استفاده شده، لایهبندی (cushioning) و همچنین زیرکفیها در نظر بگیرید.
کفی کفش
کفی کفش به عنوان جاذب ضربه یکی از مهمترین بخش ها محسوب میشود. در صورتیکه بخواهید دسته بندی انجام دهید سه نوع کفی وجود دارد: سفت، نیمه سفت و لایه گذاری شده. میتوانید هرکدام را به صورت دلخواه انتخاب کنید ولی کفی لایه گذاری شده مطلوب تر است.
اندازه
اندازه کفی بیشترین اهمیت را دارد. این مورد به اشخاص و نوع طراحی بستگی دارد. در سایز کفی وجود دارد: یکی به اندازه تمام که برای ورزش کاربرد دارد و دیگری سه چهارم سایز کفش های مد روز.
اگر سایز اشتباهی را انتخاب کنید، هرچه قدر کفی عالی داشته باشید، احساس راحتی نمیکنید. همانطور که قبلا ذکر شد دو نوع سایز داریم؛ سه چهارم سایز کفش و کفی های تمام قد پا. برای ساده تر کردن مسئله، از کفی های تمام قد استفاده کنید زیرا به درد کفش های ورزشی نیز می خورند. برخی از این کفی ها قابل اصلاحند یعنی میتوان برای هر کفشی مورد استفاده قرار گیرند.
مواد سازنده
کفش های بادوام و راحت به مواد سازنده آنها بستگی دارند. gel و Eva foam دو نوع از با کیفیت ترین مواد برای ساخت کفی هستند که امروز به طور گسترده استفاده میشوند. هرکدام بسته به نیاز مشتری مزایا و معایب خود را دارند. اگر کفی هایی از جنس فوم را انتخاب میکنید باید کیفیت EVA را مد نظر قرار دهید. کفی های از جنس gel قابل شستشو بود و ضد میکروب هستند.
ویژگی های کفی طبی خوب
کفی های خوب دیابتی تفاوت چندانی با کفی های آرتزی ندارند. برخی از بهترین ویژگی ها برای کفی های طبی عبارت اند از:
- ضربه گیر بودن. کفی های مجهز به پد ضربه گیر زیر پا فشار اضافه وارد به پا را جذب میکنند. همچنین این کفی ها از هرگونه کبودی و یا برآمدگی احتمالی که ممکن است روی پای دیابتی رخ دهد جلوگیری میکند.
- نگه دارنده انعطاف پذیر قوس کف پا. این نوع کفی ها با شکل قوس کف پایتان سازگار بوده و و بسیار راحتتر است و این کفی ها بهتر از کفی های معمولی است. یکی از بهترین مواد سازنده برای این کفی ها مموری فوم است.
- کلاهک تثبیت کننده پاشنه. بسیاری از کفی های دیابتی یک کلاهک تثبیت کننده در کف خود دارند تا از لغزش کفی درون کفش جلوگیری شود. این کلاهک استحکام کفش را بیشتر کرده و از آسیب به پا ها جلوگیری میکند.
- حذف رطوبت. رطوبتی که در کفش هاست باعث تاول، اصطکاک؛ و رشد میکروب ها میشود (که باعث بدبو شدن پا میشود). کفی های دیابتی خوب معمولا یک مکانیزم جذب رطوبت دارند که به هوا خوردن پاها و خشک نگه داشتن آنها در طول روز کمک میکند.
- گودی عمیق پاشنه (deep heel cup). گودی عمیق پاشنه کنترل بهتری را برای پرونیشن ارائه می دهد. همچنین این گودی پا را ثابت نگه داشته و تعادل را برایتان فراهم میکند. اگر زانو و یا لگن شما درد میکند و یا دچار خار پاشنه شده اید، گودی عمیق پاشنه به لایه گذاری بهتر و تسکین درد کمک میکند.
دستورالعمل هایی برای استفاده
- اگر به خاطر دیابت مورد درمان قرار گرفته اید، در مورد استفاده از این محصول با پزشکتان مشورت کنید.
- بعد از استفاده کفی ها را بیرون آورده و در دمای اتاق خشکشان کنید.
- همزمان با سایر محصولات حفظ قوس پا طولی و عرضی استفاده نشود.
- از سایز مناسب خودتان استفاده کنید.
دکتر زانو و پا چه کار می تواند انجام دهد؟
جراح پا و قوزک می تواند زخم ها را درمان کرده و از قطع عضو جلوگیری کند. برای جلوگیری از قطع عضو تکنیک های جراحی بسیاری از جمله بازسازی مفصل و فناوریهای التیام زخم در دسترس هستند. برای جلوگیری از بدتر شدن آسیب های کوچک، بررسی های روزمره و دریافت کمک فوری در هنگام احساس درد می تواند کمک کننده باشد. جراح می تواند با سایر ارائه دهندگان خدمات بهداشتی عوارض دیابت را التیام داده و درمان کنند.
اقدامات پیشگیری کننده ای که میتوانید انجام دهید
شما در کاهش عوارض نقش مهمی ایفا میکنید. از راهنماییهای زیر کمک گرفته و در صورتیکه متوجه مشکلی شدید با پزشک متخصص زانو و مچ پایتان تماس بگیرید:
- روزانه پایتان را بررسی کنید. اگر چشمتان ضعیف است، به فرد دیگری بگویید این کار را انجام دهد. بررسی ها عبارتند از:
- مشکلات ناخن و یا پوست. بدنبال هرگونه اثری از بریدگی، خراش، سرخی، بیرون آمدن آب، متورم شدن، بوی بد، جوش، تغییر رنگ، زیرش موی انگشتان پا، جراحت و تغییرات ناخن (بدفرمی، خط خط شدن، زرد شدن و یا بی رنگی، ضخیم شدن و یا رشد نکردن) باشید.
- نشانه های شکستگی: در صورتیکه پایتان متورم، سرخ و یا داغ بوده و یا اندازه و شکل و جهت آن تغییر کرده باشد سریعاً با متخصص پا و مچ پا مراجعه کنید.
- درد پا را نادیده نگیرید. درد پا در هنگام شب و یا با فعالیت کم نشان دهنده رگ بسته شده است. در این صورت فورا درخواست کمک کنید.
- اصلاح ناخن. در صورتیکه متوجه هرگونه مشکلی در ناخنتان از جمله سفتی و یا عدم احساس در پایتان شدید، باید ناخنتان را اصلاح کنید.
- در حمام جراحی انجام ندهید. میخچه و یا پینه پا را خودتان درمان نکنید و از پدها بدون تجویز پزشک استفاده نکنید.
- اشیا تیز را از کف اتاق بردارید. اطمینان حاصل کنید که در کف اتاق سوزن و یا سرنگ انسولین و یا هر شی تیز دیگری وجود نداشته باشد.
- با پای برهنه نگردید. در خارج و یا داخل خانه با کفش راه بروید.
- کفش و جورابتان را بررسی کنید. قبل از پوشیدن کفش آن را تکان دهید. مطمئن شوید که جورابتان دور هم جمع نمیشود.
- به طور منظم گردش خون و حس لامسه تان را چک کنید. پزشک متخصصتان باید آزمایشاتی را انجام دهد تا مشخص شود حس لامسه و گردش خونتان مشکلی نداشته باشد.