حفاظت و مراقبت از پاها در حفظ سلامت بدن انسان تاثیر به سزایی دارد. زیاد یا کم بودن ارتفـاع قوس کف پا و وجود عارضـه‌هایی مانند پلانتار فاشئیت و نوروما بر کل بدن تأثیر منفی می‌گذارند. در واقع درد زانو، لگن، یا کمر در بسیاری از موارد به علت وجود عارضه‌ای در پا ایجاد می‌شود.
کاربرد کفی طبی تنها به افراد مسن و یا افراد مبتلا به بیماری‌های پا محدود نمی‌شود. کفی طبی نه تنها سبب تسکین درد مزمن و رفع بسیاری از عارضه‌های مربوط به پا می‌شود، بلکه باعث کاهش احتمال بروز آسیب‌دیدگی‌های ورزشی و جلوگیری از درد پا در زمان استفاده از کفش‌های پاشنه بلند نیز می‌شود. در صورت وجود درد خفیف یا شدید در پا، توصیه می‌شود که در مورد استفاده از کفی طبی با پزشک خود مشورت کنید. متخصص بیماری‌های پا نوع کفی طبی مناسب برای هر فرد را تعیین می‌کند.
انواع کفی طبی
کفی‌های طبی ابزارهای ارتوپدی هستند که همراه با روش‌های درمانی دیگر برای رفع عارضه‌های مختلف استفاده می‌شوند. این کفی‌ها براساس اندازه پا و نیازهای هر فرد طراحی و ساخته می‌شوند و می‌توانند در کفش‌های عادی استفاده شوند. در صورت تشخیص به موقع عارضه، کفی طبی می‌تواند جایگزین مناسبی برای جراحی باشد و با کاهش سرعت پیشرفت عارضه کمک کند.
کفی‌های طبی برای بهبود علائم عارضه‌هایی مانند صافی کف پا یا درد پا استفاده می‌شوند. این کفی‌ها می‌توانند درد خفیف مچ، کف و پاشنه را تسکین دهند، اما مشکلات بیومکانیکی شدید موجود در پا را درمان نمی‌کنند.
کفی‌های طبی بدون نیاز به نسخه پزشک
انواع مختلف کفی‌های طبی بدون نیاز به نسخه پزشک جهت رفع درد مچ، کف و پاشنه پا و عارضه‌های خفیف دیگر استفاده می‌شوند. برای مثال کفی‌های محافظ قوس پا جهت اصلاح قوس زیاد کف پا یا صافی کف پا مورد استفاده قرار می‌گیرند و کفی‌های ژلاتینی با کاهش فشار سبب تسکین درد در قسمت کف و پاشنه پا می‌شوند.
کفی‌های طبی طبق نسخه پزشک
در صورتی که کفی‌های بدون نیاز به نسخه پزشک تاثیری در بهبود علائم مشکلات مرتبط با پا نداشته باشند و یا در صورت وجود عارضه‌های شدید در قسمت مچ و کف پا بایستی از کفی‌های طبی طبق تجویز پزشک استفاده شود. این نوع کفی‌های طبی برای هر شخص به طور جداگانه ساخته و طراحی می‌شوند و به طور کامل از پای شخص حفاظت می‌کنند.
چه افرادی به استفاده از کفی طبی نیاز دارند؟
افراد مبتلا به دیابت
وجود دیابت و جریان ضعیف خون سبب افزایش احتمال زخم و عفونت پا می‌شود. در صورت ابتلا به دیابت بایستی به پزشک مراجعه شود.
ورزشکاران حرفه‌ای
در صورت انجام فعالیت‌های ورزشی حرفه‌ای و سنگین (خصوصاً ورزش‌های نیازمند تحمل وزن بدن مانند دو) طبق توصیه پزشک بهتر است که از کفی‌های طبی استفاده شود.
مشکلات شدید بیومکانیکی
افراد دارای مشکلات شدید بیومکانیکی و آسیب‌دیدگی‌های مکرر بایستی از کفی‌های طبی استفاده کنند. کفی‌های طبی حتی برای افرادی که فعالی‌های ورزشی انجام نمی‌دهند نیز دارای مزایای بسیاری هستند. استفاده از کفی‌های طبی می‌تواند سبب حفاظت از قوس کف پا و بهبود بیومکانیک، رفع درد و افزایش سرعت بهبود عارضه‌های مختلف در قسمت مچ و کف پا شود.
دو عارضه متداول مربوط به پا شامل کف پای صاف و ارتفاع زیاد قوس کف پا می‌باشند. این عارضه‌ها سبب بروز مشکل در زمان راه رفتن و دویدن شده و منجر به آسیب‌دیدگی پا می‌شوند. کفی طبی می‌تواند ارتفاع مناسب کف پا را تأمین کرده و همچنین سبب اصلاح راستا و بیومکانیک و کاهش هر گونه درد مرتبط با عارضه‌های فوق می‌شود.
عارضه‌های دیگری که به کمک کفی طبی قابل درمان هستند شامل پلانتار فاشئیت، انگشت چکشی، زخم پای نوروپاتیک، انحراف شست پا، مورتون نوروما، پینه و میخچه پا می‌باشند.
مزایای کفی طبی
استفاده از کفی طبی دارای مزایای بسیاری می‌باشد. کفی طبی از بروز بسیاری از عارضه‌های مربوط به پا جلوگیری می‌کند. همچنین کفی طبی به حفاظت از پا کمک کرده و هر گونه مشکل مرتبط با تعادل را نیز رفع می‌کند. متخصص بیماری‌های پا به طور کامل ساختار پای بیمار را ارزیابی کرده و نوع کفی طبی مناسب هر شخص را تعیین می‌کند.
بهبود وضعیت قرارگیری پا در کفش
استفاده از کفش‌های بزرگ باعث می‌شود که پا در کفش حرکت کند و سبب سایش پوست پا می‌شود. در نتیجه امکان دارد مشکلاتی مانند میخچه، پینه، تاول، فر رفتن ناخن در گوشت و انحراف شست پا ایجاد شوند. استفاده از کفی طبی به رفع این مشکلات کمک کرده و باعث می‌شود تا شخص می‌تواند به استفاده از کفش‌های مورد علاقه خود ادامه دهد.
کفی‌های طبی سبب بهبود وضعیت قرارگیری پا در کفش می‌شوند و همچنین فشار وارد بر پا را کاهش می‌دهند. کفی‌های طبی همچنین سبب حفاظت بیشتر از پا شده و با استفاده از آن‌ها شخص در زمان ایستادن و راه رفتن احساس راحتی بیشتری می‌کند.
حفاظت از قوس کف پا
کفش‌هایی معمولی به گونه‌ای طراحی شده‌اند که جهت استفاده برای بیشتر افراد با ارتفاع متوسط قوس کف پا مناسب باشند. به همین دلیل افرادی که ارتفاع قوس کف پایشان بیشتر یا کمتر از این حد باشد در استفاده از این کفش‌ها با مشکل مواجه می‌شوند. استفاده از کفی طبی سبب تنظیم راستای استخوان‌ها و مفاصل کف و مچ پا و اندام تحتانی بدن می‌شود و در نتیجه خستگی و درد موجود در قسمت قوس کف پا کاهش یافته و از آسیب‌دیدگی اندام تحتانی بدن جلوگیری می‌شود.
جلوگیری از آسیب‌دیدگی ورزشی
در زمان راه رفتن، دویدن یا پریدن بر روی سطح سفت، پاها ضربه وارد شده از جانب زمین را جذب می‌کنند. برخوردهای مکرر در زمان فعالیت‌های ورزشی می‌توانند فشار زیادی به پاها و مفاصل زانو وارد کنند و باعث ایجاد درد و آسیب‌دیدگی شوند. در این حالت شخص برای مدت طولانی قادر به انجام فعالیت‌های ورزشی نمی‌باشد. کفی‌های طبی باعث کاهش و جذب ضربه شده و فشار وارد بر پا را کاهش می‌دهند و در نتیجه عملکرد شخص در انجام فعالیت‌های ورزشی بهبود پیدا می‌کند.
محافظت بیشتر از پا
کل وزن بدن بر روی پاها قرار دارد. همچنین در هر یک از پاهای انسان تعداد 26 استخوان و بیش از 100 عضله وجود دارند. پای انسان یکی از پیچیده‌ترین اعضای بدن می‌باشد و بایستی به دقت از آن محافظت شود. به همین دلیل استفاده از کفی طبی جهت محافظت کافی از پاها الزامی است.
کاهش درد
کفی‌های طبی برای هر شخص به طور جداگانه طراحی و ساخته می‌شوند و باعث کاهش درد و بهبود عملکرد می‌شوند.
برای نمونه در یک پژوهش، محققین استفاده از کفی طبی جهت بهبود درد ناشی از سندرم پاتلوفمورال (عارضه شایع زانو) را ارزیابی کردند و مشخص شد که کفی طبی باعث کاهش قابل ملاحظه زانو درد در 21 شرکت‌کننده شده است. محققین این گونه نتیجه‌گیری کردند که کفی طبی روش موثری در بهبود زانودرد محسوب می‌شود و جایگزین مناسبی برای جراحی به شمار می‌آید.
اصلاح چرخش مچ پا به سمت داخل
در اثر از بین رفتن قوس داخلی پا، راستای طبیعی بدن به هم می‌خورد و سبب چرخش مچ پا به سمت داخل می‌شود. در این حالت فشار بر زانوها، لگن و کمر و پاها افزایش پیدا می‌کند. این عارضه همچنین شخص را در معرض آسیب‌دیدگی زانو ناشی از انجام فعالیت‌های ورزشی قرار می‌دهد. استفاده از کفی طبی باعث می‌شود تا از قوس کف پا محافظت شود و فشار وارد بر اندام تحتانی بدن کاهش پیدا کند.
اصلاح چرخش مچ پا به سمت خارج
ارتفاع زیاد قوس کف پا باعث چرخش مچ پا به سمت خارج می‌شود. در این حالت فشار زیادی بر زانوها، لگن، کمر و پاها وارد می‌شود.
در برخی از مواقع امکان دارد که ارتفاع قوس کف یکی از پاها از دیگری بیشتری باشد. در نتیجه تعادل بدن به هم خورده و علائم ایجاد شده تشدید می‌شوند. استفاده از کفی طبی سبب حفاظت بیشتر از پا شده و پا از لحاظ ساختاری در وضعیت مناسب‌تری قرار می‌گیرد.
جلوگیری از آسیب‌دیدگی پا در اثر استفاده از کفش پاشنه بلند
کفی‌های طبی داری انواع مختلفی جهت استفاده در کفش‌های پاشنه‌بلند می‌باشند. این کفی‌های طبی دارای قسمت بسیار مناسب و همچنین قابل استفاده مجدد هستند و به میزان قابل توجهی سبب کاهش درد در قسمت زیر پنجه پا شده و از سایش پا در کفش پاشنه‌بلند جلوگیری می‌کنند. همچنین کفی‌های طبی شدت ضربه وارد شده به پا را کاهش داده و از قوس کف پا نیز محافظت می‌کنند.
یکی از انواع کفی طبی، کفی‌های ژلاتینی می‌باشند که خاصیت ضربه‌گیری دارند و با کاهش فشار سبب رفع درد در قسمت جلوی پا شده و از بروز اصطکاک و سایش بین کفش و پا جلوگیری می‌کنند و سبب بهبود وضعیت قرارگیری پا در کفش می‌شوند.
گرم نگه داشتن پا
ورزش یا رفت و آمد در هوای سرد و همچـنین جریان ضـعیف خون سبب سرد شـدن پاها در کفش می‌شـوند. استفاده از کفـی‌های طبی حرارتی سبب گرم نگه داشتن پا در چنین مواردی می‌شود. این کفی‌های طبی از پا در برابر سرما حفاظت کرده و حرارت را در کفش نگه می‌دارند.
جنس انواع کفی طبی
کفی‌های طبی دارای اندازه و شکل‌های مختلفی هستند و بسته به هدف درمانی مورد نظر، از مواد مختلفی ساخته می‌شوند و سبب محافظت از پا در مقابل آسیب‌دیدگی، اصلاح بیومکانیک و بهبود عملکرد محافظتی می‌شوند. انواع مختلف کفی طبی شامل موارد زیر می‌باشند:
کفی‌های طبی نرم
کفی‌های طبی نرم به منظور جذب ضربه، افزایش تعادل و کاهش فشار وارد بر قسمت‌های مختلف پا استفاده می‌شوند. از کفی‌های طبی نرم در مواردی مانند ناهنجاری‌های پا (انحراف شست پا، انگشت چکشی)، التهاب مفاصل پا یا زخم‌های دیابتی استفاده می‌شود. جهت افزایش خاصیت ضربه‌گیری، این نوع کفی طبی از مواد نرم ساخته می‌شود.
کفی‌های طبی سخت
بر خلاف کفی‌های طبی نرم که جهت کاهش فشار و محافظت از پا استفاده می‌شوند، کفی‌های سخت به منظور محدود کردن و یا کنترل فرایندهای بیومکانیک غیر طبیعی به کار می‌روند. این نوع کفی طبی دارای ساختار مستحکم جهت تنظیم حرکت مچ و کف پا می‌باشد. کفی‌های طبی سخت از پلاستیک، کربن، فیبر و مواد مستحکم دیگری ساخته می‌شوند. کفی‌های طبی سخت به منظور استفاده در کفش‌های رسمی و برای پیاده‌روی مناسب هستند و به تسکین یا رفع درد پا و یا بهبود کشیدگی در اندام تحتانی بدن کمک می‌کنند.
کفی‌های طبی نیمه سخت
کفی‌های طبی نیمه سخت هم‌زمان دارای خاصیت ضربه‌گیری و کنترل بیومکانیک غیر طبیعی می‌باشند. در این نوع کفی طبی از لایه‌های نرم استفاده شده است و این لایه‌های نرم به منظور بهبود تعادل و افزایش خاصیت ضربه‌گیری با استفاده از لایه‌های سخت تقویت شده‌اند. کفی‌های طبی نیمه سخت برای افراد ورزشکار در زمان تمرین یا مسابقه بسیار مناسب هستند. همچنین کودکانی که به عارضه‌هایی مانند کف پای صاف مبتلا هستند نیز می‌توانند از این نوع کفی طبی استفاده کنند.
تأثیر کفی‌های طبی در بهبود عارضه‌های پا
کفی‌های طبی باعث تغییر فشار وارد بر بخش‌های مختلف پا و کاهش علائم می‌شوند و این مورد خصوصاً برای افراد مبتلا به دیابت و افرادی که در معرض اختلالات و عارضه‌های پوستی هستند بسیار حائز اهمیت است. بریس‌های مخصوص مچ پا نیز در کنترل حرکت و کاهش فشار وارد بر مفاصل پا بسیار مفید هستند. استفاده از کفی‌های طبی سبب کاهش درد در بیمارانی می‌شود که قادر نیستند (یا تمایل ندارند) که از روش جراحی استفاده کنند.
