شکستگی دست به معنای شکستگی استخوان‌های این عضو بدن است و می‌تواند در افراد بزرگسال و کودکان رخ دهد. در بزرگسالان، شکستگی دست تقریباً نصف شکستگی‌های این گروه افراد را شامل می‌شود. اما در کودکان، شکستگی ساعد پس از شکستگی استخوان ترقوه، در رده دوم قرار می‌گیرد.
دست از 3 استخوان اصلی تشکیل شده است. هومروس از شانه تا آرنج کشیده شده و ناحیه‌ی بازو را تشکیل می‌دهد. این استخوان در مفصل آرنج به 2 استخوان رادیوس (زند زبرین) و اولنا (زند زیرین) متصل می‌شود. این دو استخوان از آرنج تا مچ دست کشیده شده و ناحیه‌ی ساعد را تشکیل می‌دهند.
شکستگی دست از نواحی مختلف
شکستگی دست بسته به نوع ضربه‌ای که وارد می‌شود، ممکن است در قسمت‌های مختلفی از بازو گرفته تا مچ و انگشتان، روی دهد. در ادامه انواع شکستگی‌های دست را به اختصار معرفی می‌کنیم.
1) شکستگی بازو
شکستگی بازو یا هومروس نوعی شکستگی شانه محسوب شده و معمولاً شکستگی در زیر گوی مفصل شانه ایجاد می‌شود.
ممکن است شکستگی بازو به عمل جراحی نیاز داشته باشد. برخی افراد بدون عمل جراحی و تنها با استفاده از اسپلینت، گچ یا اسلینگ بهبود پیدا می‌کنند. به منظور بازیابی توانایی حرکتی به فیزیوتراپی نیاز خواهید داشت.
شکستگی دست از ناحیه‌ی بازو نادر بوده و زیر 10 درصد از موارد شکستگی را شامل می‌شود.
شکستگی استخوان بازو در نزدیکی شانه (پروگزیمال) شایع‌تر از شکستگی آن در نزدیکی آرنج (دیستال) خواهد بود.
2) شکستگی آرنج
شکستگی در رأس مفصل آرنج ممکن است ناشی از ضربه مستقیم، سقوط بر روی آرنج یا سقوط بر روی دست باز باشد. درمان شکستگی آرنج ممکن است به صورت جراحی یا غیرجراحی انجام شود و این تصمیم بستگی به شدت شکستگی دارد.
شکستگی دست، به ویژه در کودکان، به نسبت بالا در ناحیه آرنج رخ می‌دهد و تشکیل 10 درصد از کل موارد شکستگی در کودکان را به خود اختصاص می‌دهد.
3) شکستگی ساعد
ساعد از دو استخوان رادیوس و اولنا تشکیل شده که استخوان اولنا در سمت انگشت کوچک دست و استخوان رادیوس در سمت شست قرار گرفته‌اند.
شکستگی دست از ناحیه ساعد ممکن است در سطوح مختلفی ایجاد شود: در نزدیکی مچ دست و انتهای استخوان (دیستال)، در وسط ساعد و یا در نزدیکی آرنج یا ابتدای استخوان (پروگزیمال). این شکستگی‌ها در اثر ضربه‌ی مستقیم (زمین خوردن یا برخورد اجسام) و یا آسیب غیرمستقیم ایجاد می‌شوند. آسیب‌های غیرمستقیم معمولاً به هنگام زمین خوردن بر روی دست باز ایجاد می‌شوند.
4) شکستگی مچ دست
شکستگی مچ ممکن است در یک یا چند استخوان این مفصل اتفاق بیفتد. شایع‌ترین این آسیب‌ها به هنگام زمین خوردن و استفاده از دست برای کاهش ضربه ایجاد می‌شوند.
خطر بروز شکستگی مچ دست در ورزش‌هایی مثل اسکیت و اسنوبورد بیشتر بوده و بیماری‌هایی مثل پوکی استخوان نیز می‌توانند خطر آن را افزایش دهند.
شکستگی دست از ناحیه مچ می‌تواند بسیار دردناک باشد. ممکن است برای ترمیم این شکستگی به جراحی نیاز داشته باشید. بهبود شکستگی‌های شدید نیز تا 6 ماه زمان خواهد برد. علاوه بر جراحی می‌توان شکستگی مچ دست را با اسپلینت، گچ و داروهای مسکن نیز درمان کرد.
5) شکستگی کف دست و انگشتان
شکستگی کف دست ممکن است استخوان‌های مختلفی را در این ناحیه درگیر کند از جمله:
- استخوان بندهای انگشت (فالانکس)
- استخوان‌های بلند کف دست (متاکارپ)
این شکستگی‌ها در اثر زمین خوردن، ضربه‌ی مستقیم، پیچ خوردن دست و یا آسیب‌های ورزشی ایجاد می‌شوند.
در بسیاری از موارد شکستگی‌های کف دست بدون عمل جراحی بهبود پیدا می‌کنند. بسته به نوع و محل شکستگی می‌توان از گچ، اسپلینت یا باند برای بهبود این آسیب استفاده کرد. در شکستگی‌های شدیدتر و مواردی که استخوان‌ها جابجا شده باشند ممکن است برای تراز کردن استخوان‌ها به عمل جراحی نیاز داشته باشیم.
علل شکستگی‌های دست
تقریباً همه‌ی شکستگی‌های این اندام در اثر زمین خوردن یا ضربه‌ی مستقیم ایجاد می‌شوند.
- زمین خوردن بر روی دست باز می‌تواند منجر به شکستگی شده و محل شکستگی آن بسته به جهت زمین خوردن، سن فرد و موارد دیگر، ممکن است از مچ دست تا شانه متفاوت باشد.
- ضربه‌ی مستقیم ممکن است در اثر برخورد اشیاء مثل چوب بیسبال، تصادفات رانندگی و غیره ایجاد شود.
علائم شکستگی دست
اکثر شکستگی‌های دست باعث علائم زیر می‌شوند:
- درد شدید و افزایش درد به هنگام حرکت دادن دست
- تورم
- تغییر شکل دست نسبت به دست مقابل
- زخم باز در اثر بیرون زدن استخوان و یا در اثر ضربه‌ی وارد شده
- کاهش حس اندام و عدم توانایی حرکت آن که می‌تواند نشانه‌ای از آسیب عصبی باشد
تشخیص شکستگی دست
در ابتدا نحوه‌ی ایجاد آسیب بررسی شده و معاینه‌ی فیزیکی انجام خواهد شد. سپس پزشک با اطلاعات به دست آمده می‌تواند نوع آسیب ایجاد شده را تشخیص دهد.
پس از گرفتن شرح حال، معاینه‌ی فیزیکی کامل انجام شده و نشانه‌های شکستگی (مثل بدشکلی یا تورم) بررسی می‌شوند. همچنین آسیب‌های عصبی و عروقی احتمالی نیز بررسی خواهند شد.
معمولاً برای تشخیص شکستگی استخوان از گرافی ساده با اشعه‌ی ایکس استفاده می‌شود. حداقل 2 عکس با 2 نمای متفاوت از دست گرفته خواهند شد. اکثر شکستگی‌های استخوان در گرافی ساده قابل تشخیص هستند. برای شکستگی‌های غیر قابل تشخیص می‌توان از سی تی اسکن یا MRI استفاده نمود. ممکن است با کمی تأخیر گرافی مجدد نیز درخواست شود.
درمان شکستگی دست
درمان شکستگی دست به نوع آن بستگی خواهد داشت. زمان مورد نیاز برای بهبود شکستگی نیز به عوامل مختلف از جمله شدت شکستگی، ابتلا به بیماری‌های دیگر مثل دیابت، سن بیمار، وضعیت تغذیه و استفاده از الکل و تنباکو بستگی خواهد داشت.
جا انداختن استخوان
اگر شکستگی باعث جابجایی استخوان‌های شما شده باشد پزشک موقعیت آن‌ها را اصلاح خواهد کرد. بسته به میزان درد و تورم ممکن است به شل کننده‌ی عضلانی، داروی آرام بخش و حتی بیهوشی عمومی احتیاج داشته باشید.
بی حرکتی
بی حرکت کردن استخوان شکسته با استفاده از اسپلینت، اسلینگ، بریس یا گچ به منظور بهبود آن ضروری خواهد بود. قبل از گچ گرفتن احتمالاً پزشک تا رفع کامل ورم اندام صبر خواهد کرد که حدوداً 5 تا 7 روز پس از آسیب خواهد بود. در این زمان احتمالاً استفاده از اسپلینت برای شما تجویز خواهد شد.
احتمالاً از شما خواسته می‌شود تا در دوره‌ی نقاهت نیز برای گرافی مجدد مراجعه کنید تا از عدم حرکت استخوان مطمئن شویم.
دارودرمانی
به منظور کاهش درد و التهاب ممکن است مصرف داروهای مسکن بدون نسخه به شما توصیه شود. اگر درد شما شدید است ممکن است به داروهای تجویزی که حاوی مواد مخدر هستند نیاز داشته باشید.
داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌توانند درد را تسکین دهند ولی روند بهبود استخوان را نیز به خصوص در موارد مصرف بلند مدت، کند خواهند کرد. در مورد مصرف این داروها با پزشک خود مشورت کنید.
اگر شکستگی شما باز بوده و استخوان از پوست شما بیرون زده باشد احتمالاً به منظور پیشگیری از عفونت برای شما آنتی بیوتیک نیز تجویز خواهد شد.
فیزیوتراپی
برنامه‌ی توانبخشی به سرعت پس از درمان اولیه آغاز می‌گردد. در اکثر موارد مهم است که در صورت امکان حرکات کوچکی به منظور جلوگیری از خشکی دست انجام شوند. این حرکات در زمان استفاده از گچ یا اسلینگ انجام خواهند شد.
پس از برداشتن گچ یا اسلینگ ممکن است مراجعه به توانبخشی یا فیزیوتراپی به منظور بازیابی قدرت، حرکت پذیری و انعطاف مفاصل برای شما تجویز شود.
عمل جراحی
انجام عمل جراحی به منظور ترمیم برخی از شکستگی‌ها ضروری خواهد بود. اگر شکستگی پوست را پاره نکرده باشد ممکن است انجام جراحی تا زمان کاهش تورم به تعویق انداخته شود. جلوگیری از حرکت دست و بالا نگه داشتن آن می‌تواند تورم را کاهش دهد.
ممکن است از تجهیزات بی حرکت سازی مثل سیم، پیچ و پلاک و نیل به منظور ثابت نگه داشتن استخوان تا زمان ترمیم کامل استفاده شود. عوارض استفاده از این وسایل نادر بوده ولی شامل عفونت و عدم ترمیم استخوان خواهند بود.
استفاده از بریس و اسپلینت چگونه به ترمیم شکستگی دست کمک می‌کند؟
برای درمان شکستگی دست ممکن است به انواع خاصی از تجهیزات بی حرکت سازی نیاز داشته باشید تا به ترمیم دست شما کمک کنند. بسته به سن شما و نوع شکستگی می‌توان از بریس ها و اسپلینت های مختلفی استفاده کرد. استفاده از این وسایل به مدت 4 تا 10 هفته لازم بوده و نوع آن توسط پزشک شما مشخص می‌شود.
بریس می‌تواند استخوان شکسته یا محل جراحی را ثابت نگه داشته و به شما اجازه‌ی حرکت اندام را می‌دهد. انواع خاصی از بریس نیز می‌توانند گردش خون را تقویت کرده و تورم را کاهش دهند.
بریس از جنس فلز، پلاستیک، فوم نرم و غیره ساخته شده و از محل آسیب حمایت می‌کند. بریس ها در انواع، اندازه و رنگ‌های مختلفی ساخته شده و می‌توان بلافاصله پس از آسیب از آن‌ها استفاده کرد. همچنین ممکن است پس از باز کردن گچ این وسیله به کار گرفته شود.
برای شکستگی‌های خفیف دست ممکن است اسپلینت تنها وسیله‌ی موردنیاز برای ترمیم استخوان و بافت نرم باشند. اسپلینت وسیله‌ی بدون انعطاف بوده که به منظور ثابت نگه داشتن مفصل یا دو سر شکستگی استفاده می‌شود.
تفاوت اسپلینت با گچ در کمتر بودن میزان حمایت آن از شکستگی استخوان خواهد بود. اسپلینت دو سر شکسته‌ی استخوان را ثابت نگه داشته و در صورت افزایش یا کاهش ورم اندام می‌توان به سادگی آن را شل یا سفت کرد. در صورت وجود خطر تورم و یا در مواردی که گچ گرفتن مناسب نیست از اسپلینت استفاده می‌شود.
پزشک می‌تواند نوع مناسب اسپلینت برای آسیب و سبک زندگی شما را مشخص کند.
بریس برای شکستگی بازو
بریس بازو می‌تواند شکستگی این ناحیه را ثابت نگه داشته و در عین حال به آرنج شما اجازه‌ی حرکت بدهد. بریس صدفی با فشردن عضلات و بافت های نرم اطراف استخوان بازو به ترمیم آن کمک می‌کند. شکل سیلندری این بریس باعث پخش شدن مساوی نیرو در همه‌ی جهات شده و می‌تواند به بهبود صحیح استخوان کمک کند.
اسپلینت بازو به منظور ترمیم شکستگی‌های وسط هومروس و یا کبودی‌های عمیق این استخوان مورد استفاده قرار می‌گیرد. بریس عضله‌ی دوسر نیز می‌تواند پس از جراحی استخوان بازو از دست شما حمایت و محافظت کند.
بریس برای شکستگی آرنج
بریس آرنج عملکردی شبیه به اکثر ارتزها دارد. این بریس سه مزیت اصلی به دنبال خواهد داشت: فشار، حمایت و گرما.
این بریس علاوه بر محل آسیب از ساختارهای اطراف آن نیز حمایت می‌کند. حمایت این بریس به نگه داشتن مفصل در جای مناسب پس از وقوع آسیب کمک می‌کند که باعث کاهش خطرات پس از آسیب خواهد شد. بسیاری از بریس های آرنج نیز می‌توانند زاویه‌ی تاندون‌های این مفصل را تغییر دهند. این تغییر جهت می‌تواند علائمی مثل آرنج تنیسورها و آرنج گلف بازان را تسکین داده و به بهبودی آسیب با گذشت زمان کمک کند.
مزیت آخر بریس آرنج، گرمادرمانی بوده که با پوشاندن ناحیه‌ی آسیب و گرم نگه داشتن آن انجام می‌شود. گرمادرمانی گردش خون را تقویت کرده و به شل شدن عضلات کمک می‌کند. استفاده از گرما عروق خونی را گشاد کرده، گردش خون را افزایش داده و به شل شدن عضلات و کاهش درد کمک می‌کند.
بریس برای شکستگی ساعد
بریس ساعد می‌تواند به ترمیم شکستگی رادیوس کمک کند. در موارد خفیف که آسیب به رباط‌ها وجود ندارد می‌توان از بریس به جای گچ استفاده کرده و با راحتی بیشتری از این اندام محافظت کرد.
بریس باعث تقویت حس عمقی شده و فشار را از روی مفصل بر می‌دارد. بریس ساعد اجازه‌ی حرکت کامل به انگشتان را داده و به خوبی از شکستگی استخوان حمایت می‌کند. بدین ترتیب بیمار می‌تواند زودتر فیزیوتراپی خود را شروع کند.
بریس برای شکستگی مچ
بریس یا ارتز مچ دست وسیله‌ای است که از مچ شما محافظت کرده و با ایجاد فشار ملایم حرکات آن را محدود می‌کند. این بریس به شکلی طراحی شده که مچ را در حالت استراحت و خنثی نگه داشته و فشار وارد شده بر روی بافت های آن را کاهش دهد. این بریس می‌تواند از ایجاد آسیب جلوگیری کرده و یا مچ شما را پس از وقوع آسیب ایمن نگه دارد. ممکن است به منظور ترمیم برخی عارضه‌ها و یا تسکین درد ناشی از عارضه‌های مزمن از این وسیله استفاده شود.
زمانی که بریس مناسب را انتخاب کردید استفاده‌ی صحیح از آن به منظور گرفتن نتیجه‌ی مطلوب ضروری خواهد بود. بریس عادی کف دست را پوشانده و تا ساعد ادامه پیدا می‌کند. این بریس با نوارهای چسبی بسته شده و در زمان بستن آن باید توجه کنید که فشار آن بر روی دست شما احساس شود ولی به حدی نباشد که مانع از جریان یافتن خون در دست شود. در زمان استفاده از بریس می‌توانید از انگشتان خود استفاده کنید ولی نباید بتوانید مچ خود را خم کنید.
بریس بوکسر برای شکستگی دست
بریس بوکسر برای درمان شکستگی انگشتان گزینه‌ی مناسبی خواهد بود. شکستگی استخوان متاکارپ 4 یا 5 با نام شکستگی بوکسر شناخته می‌شود چراکه عمدتاً در اثر مشت زدن ایجاد می‌شود. این اسپلینت ها که از جنس نئوپرن ساخته می‌شوند راحت بوده و کمک شایانی به درمان این عارضه می‌کنند. این اسپلینت دارای یک قطعه‌ی آلومینیومی قابل خم بوده که می‌تواند شکل دست را به خود گرفته و انگشتان انتهایی شما را در موقعیت مناسب نگه دارد. میزان خمیدگی و موقعیت انگشت‌ها در زمان استفاده از این اسپلینت قابل تنظیم خواهند بود.
سؤالات متداول
شیوع شکستگی دست از آرنج چقدر است؟
شکستگی آرنج به خصوص در بین کودکان شیوع نسبتاً بالایی دارد. 10 درصد کل شکستگی‌های کودکان از ناحیه‌ی آرنج است.
شکستگی آرنج چه شکلی است؟
در برخی موارد، آرنج شکسته به طور قابل مشاهده تغییر شکل می دهد و استخوان‌ها از محل خود خارج شده‌اند. البته همه‌ی شکستگی‌ها باعث بدشکلی نمی‌شوند.
علائم اولیه‌ی شکستگی دست از آرنج چیست؟
اگر بدشکلی واضح وجود ندارد ممکن است فرد دچار تورم، کبودی و درد شود. در بسیاری از موارد بلافاصله پس از ضربه صدای شکستگی شنیده شده و درد ایجاد می‌شود.
آیا درمان شکستگی آرنج به گچ گرفتن نیاز دارد؟
برخی از افراد برای ثابت نگه داشتن آرنج در زمان بهبودی به گچ نیاز خواهند داشت. ولی در برخی از موارد استفاده از بریس، اسپلینت یا اسلینگ کافی خواهد بود. در مورد بهترین روش با پزشک خود مشورت کنید.
مدت زمان بهبودی شکستگی دست از آرنج چقدر خواهد بود؟
مدت زمان بهبودی به شدت آسیب بستگی خواهد داشت. در اکثر موارد افراد مبتلا به شکستگی آرنج حداقل به مدت 3 تا 6 هفته از گچ یا اسپلینت استفاده خواهند کرد. بسیاری از افراد می‌توانند پس از 4 ماه به فعالیت‌های عادی خود ادامه دهند ولی بهبودی کامل ممکن است تا یک سال زمان ببرد.
شکستگی مچ با پیچ‌خوردگی مچ چه فرقی دارد؟
شکستگی و پیچ خوردگی مچ می‌توانند علائم مشابهی ایجاد کنند. اشتباه گرفتن این دو عارضه بسیار شایع است چرا که درد ناشی از پیچ خوردگی در برخی از موارد بیشتر از شکستگی مچ خواهد بود. در هر دو عارضه ممکن است درد، تورم، کبودی و حساسیت نسبت به لمس ایجاد شوند.
اگر خمیدگی و دیگر نشانه‌های شکستگی بر روی مچ شما وجود ندارند، تشخیص تفاوت این دو عارضه دشوار خواهد بود. پزشک می‌تواند این تشخیص را برای شما انجام داده و اقدامات لازم را انجام دهد.
شکستگی مچ معمولاً در کدام بخش از آن رخ می‌دهد؟
شایع‌ترین شکستگی مچ دست در استخوان رادیوس اتفاق می افتد. رادیوس در مقابل انگشت شست قرار گرفته و بخشی از آن که به مچ دست متصل می‌شود با نام دیستال رادیوس شناخته می‌شود.
آیا ممکن است شکستگی دست از مچ بدون عمل جراحی و به صورت خود به خودی بهبود یابد؟
بدن شما به طور خود به خودی شروع به ترمیم استخوان خواهد کرد. ولی اقدامات درمانی باعث اطمینان از جوش خوردن صحیح استخوان‌ها خواهند شد. بدون درمان ممکن است استخوان‌های شما به شکل نامناسبی به یکدیگر جوش بخورند.
جا انداختن و بی حرکت کردن به ترمیم صحیح شکستگی کمک خواهند کرد. در بسیاری از موارد نیازی به عمل جراحی نخواهید داشت ولی در صورت کافی نبودن اقدامات قبلی ممکن است عمل جراحی پیشنهاد شود.
چرا مچ شکسته ورم کرده و داغ می‌شود؟
تورم پاسخ بدن شما نسبت به یک آسیب است. بدن شما مایعات و گلبول‌های سفید خون را برای کمک به ترمیم آسیب اعزام می‌کند که منجر به تورم می‌شوند. افزایش گردش خون نیز منجر به قرمزی و گرمای پوست خواهد شد.
بهبودی شکستگی بازو چقدر زمان خواهد برد؟
مدت زمان بهبودی به شدت شکستگی و درمان‌های انجام شده بستگی خواهد داشت. اکثر افراد پس از چند ماه از شکستگی بازو بهبود پیدا می‌کنند.
عوامل مختلفی بر مدت زمان بهبودی تاثیرگذار خواهند بود. با جراح خود در مورد این شرایط مشورت کنید.
در صورت شکستگی دست آیا می‌توان انگشت‌ها را حرکت داد؟
اگر توانایی حرکت دادن دست یا انگشتان خود را ندارید احتمالاً شکستگی وجود دارد. بسته به نوع شکستگی ممکن است همچنان بتوانید انگشتان خود را حرکت دهید و توانایی حرکت دادن انگشتان به معنی عدم وجود شکستگی نخواهد بود.
شایع‌ترین شکستگی کف دست در کدام استخوان است؟
از بین 27 استخوان موجود در کف دست، شکستگی متاکارپ 5 استخوان بلند کف دست که به انگشت کوچک متصل می‌شود بیشترین شیوع را دارد. این شکستگی که با نام شکستگی بوکسر نیز شناخته می‌شود معمولاً در اثر مشت زدن ایجاد می‌شود.
بهبود شکستگی کف دست چقدر زمان خواهد برد؟
بهبود شکستگی‌های کف دست معمولاً 1 ماه یا بیشتر زمان می‌برد. پایدارترین شکستگی‌ها به 4 تا 6 هفته زمان برای بهبودی نیاز داشته ولی شکستگی‌های شدیدتر به زمان بیشتری احتیاج خواهند داشت. معمولاً برای شکستگی‌های کف دست به استفاده از گچ، بریس یا اسپلینت به مدت 3 تا 6 هفته نیاز خواهید داشت. در صورت نیاز به جراحی ممکن است زمان بهبودی افزایش یابد.
بریس آرنج چه عارضه‌هایی را درمان می‌کند؟
بریس آرنج با هدف تسکین درد و کمک به ترمیم شکستگی آرنج، هایپراکستنشن، بورسیت مزمن اولکرانون، عفونت آرنج، شکستگی سوپراکندیلار، شکستگی دیستال هومروس، تاندونیت، شکستگی پروگزیمال اولنا، تورم آرنج، شکستگی کورونوئید، شکستگی جدا شده‌ی آرنج، تنیس البو، گلفر البو و یا کمک به بهبود پس از جراحی یا برداشتن گچ طراحی شده است.
تا چه مدتی باید از بریس استفاده کرد؟
مدت زمان استفاده از بریس به علائم بیمار، زمان بروز آن‌ها و فعالیت‌های مورد انجام بستگی خواهد داشت. مهم است که در این مورد دستورات پزشک را رعایت کنید.
قبل از استفاده از بریس مچ دست به چه مواردی باید توجه کنم؟
استفاده از بریس مچ در صورت رعایت دستورات پزشک خطری نخواهد داشت ولی به موارد زیر توجه داشته باشید:
- بریس شما باید به اندازه‌ی کافی شل باشد که در آن احساس ناراحتی نکرده و مانع جریان خون نشود.
- از استفاده‌ی بریس هایی که باعث درد و ناراحتی می‌شوند خودداری کنید.
- به منظور پیشگیری از واکنش آلرژیک، بریس های حاوی لاتکس را استفاده نکنید.
- بریس خود را همیشه استفاده نکنید چراکه می‌تواند باعث ضعف عضلات شود.
