داغ بودن پاها می‌تواند دلایل بسیاری داشته باشد. این دلایل می‌توانند از نوروپاتی دیابتی گرفته تا بیماری نادری به نام اریتروملالژیا، متغیر باشند. در برخی موارد داغ بودن پاها می‌تواند برای بیمار دردناک باشد و خوابیدن شبانه را دشوار کند.
اگر احساس گرمای موجود در پاهای شما پس از چندین هفته از بین نرفت، حتماً برای ملاقات با یک متخصص ارائه دهنده مراقبت‌های پزشکی وقت بگیرید. علاوه بر این، اگر احساس سوزش به قسمت‌های پایینی پا و ساق پا سرایت کرد یا احساس لامسه در پاهای خود را از دست دادید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. اگر داغ شدن پاها پس از عفونی شدن یک زخم یا قرار گرفتن در معرض نوعی سم آغاز شد، حتماً به اورژانس مراجعه کنید.
متخصصین مرکز ارتوپدی فنی امید بعد از تشخیص دقیق علت بیماری، بهترین راه درمان را براساس شرایط خاص هر فرد تجویز می کنند.
دلایل سوزش پا
اگرچه خستگی شدید یا بیماری‌ها و عفونت‌های پوستی می‌توانند منجر به التهاب و سوزش موقت پاها شوند، با این حال سوزش پا اغلب نشان دهنده نقص عصبی است. سندروم سوزش پا بر اثر کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B ایجاد می‌شود. آسیب‌های عصبی، چندین دلیل مختلف دارند که این دلایل شامل مصرف مداوم الکل، دیابت، کاهش یک ویتامین B خاص، قرار گرفتن در معرض سموم خاص و بیماری HIV هستند.
احساس سوزش در پاها می‌تواند تحت شرایط مختلفی ایجاد شود. تشخیص دلیل اصلی آن بسیار مهم است تا بتوان در درمان سوزش از آن استفاده کرد. اگر سوزش پا به دلایلی مانند قارچ پوستی ناشی از کفش‌های بسیار تنگ و ناراحت کننده باشد، می‌توان بدون زحمت آن را برطرف کرد. در اینجا برخی از دلایل واضح سوزش و التهاب پا ذکر شده است.
اختلال سوء مصرف الکل
مصرف بیش از حد الکل می‌تواند منجر به نوع دیگری از نقص عصبی به نام نوروپاتی الکلی شود. در صورت ایجاد سوزش پا، علائم عبارتند از:
- نارسایی عضلانی، گرفتگی عضلات و وارد شدن آسیب به عملکرد عضله
- اختلال عملکرد در روده بزرگ و سیستم ادراری
- سرگیجه
- مشکلات گفتاری
نوروپاتی دیابتی (درد عصبی ناشی از دیابت)
داشتن قند خون کنترل نشده برای سال‌ها، می‌تواند بیشتر اعصاب خونی شما را تخریب کند. قند خون بالا انتقال عصبی از وریدها را کاهش می‌دهد؛ این امر می‌تواند احساسات را در قسمت‌های مختلف بدن از جمله کف پا، تحت تأثیر قرار دهد. قند خون بالا همچنین دیواره‌های نگهدارنده خون که مواد مغذی و اکسیژن را برای اعصاب نگه می‌دارند، تخریب می‌کند.
سندروم درد منطقه‌ای پیچیده
سندروم درد منطقه‌ای یا CRPS در یکی از پاها اتفاق می‌افتد و ایجاد آن پس از عمل جراحی یا ایجاد زخم بسیار شایع است. این سندروم مربوط به مشکلات نقص عصبی است که بر انتقال سیگنال‌ها بین ستون فقرات و مغز تأثیر می‌گذارند. علائم این سندرم شامل موارد زیر هستند:
- احساس سوزش
- تورم
- تغییر در رنگ یا بافت پوست
- سندروم درد منطقه‌ای پیچیده می‌تواند سیستم ایمنی بدن را نیز تحت تأثیر قرار دهد.
HIV/ AIDS
احساس سوزش در پاها می‌تواند یکی از چندین علائم نشان دهنده بیماری‌ها و سندروم‌های مختلفی باشد؛ از جمله موارد زیر:
- بیماری لایم
- سفلیس
- HIV
- زونا
شیمی درمانی
مواد شیمیایی موجود در داروهای شیمی درمانی که برای از بین بردن سلول‌های سرطانی به کار می‌روند، می‌توانند عوارض جانبی مانند نوروپاتی حاد داشته باشند. سایر عوارض جانبی شیمی درمانی در سیستم عصبی و عضلانی، می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- احساس خستگی، درد یا ضعف در بدن و عضلات
- کاهش مهارت‌های حرکتی یا رفلکس‌ها
- ضعف و نارسایی عضلانی
- مشکلات مربوط به تعادل و هماهنگی
- تحریک و ناراحتی
بیماری تونل تارسال
این سندروم در شرایطی به وجود می‌آید که در آن عروق یا اعصابی که از مچ پا به سمت کف پا کشیده شده‌اند به دلیل التهاب یا زخم، آسیب دیده باشند. این امر می‌تواند باعث ناراحتی و تورم در پاها شود. ممکن است سوزش و ناراحتی تا اندام‌های فوقانی نیز ادامه پیدا کند.
در چنین شرایطی مهم است که قبل از دائمی شدن نقص عصبی، درمان‌های اولیه برای این بیماری را دریافت کنید.
پای ورزشکار
این بیماری، نوعی عفونت قارچی است که اغلب در ورزشکاران دیده می‌شود و اغلب با عنوان تینا پدیس نیز شناخته می‌شود. این قارچ می‌تواند حتی دست‌ها و ناخن‌های پا را نیز درگیر کند.
کم کاری تیروئید
تیروئید کم کار می‌تواند تعادل هورمون‌ها در بدن انسان را تغییر دهد و این امر منجر به ایجاد التهابی می‌شود که رگ‌ها و اعصاب شما را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نشانه‌های کم کاری تیروئید در حال توسعه، شامل خستگی، سوزش کف پا، خشکی پوست و افزایش وزن است.
آنمی کمبود ویتامین
کمبود ویتامین b (ویتامین ب ۱۲، ویتامین ب ۶ و ویتامین ۹) می‌تواند علت سوزش کف پا و مشکلات مربوط به هماهنگی عضلانی باشد.
کم خونی و ضعف در عملکرد گلبول‌های قرمز خون (RBC) نیز می‌تواند به دلیل کمبود ویتامین b باشد. علائم دیگر کم خونی و فقر ویتامین، شامل خستگی، سرگیجه و تنگی نفس هستند.
بیماری کلیوی مزمن
هنگامی که کلیه‌های شما عملکرد مناسبی نداشته باشند، سموم مختلف در خون شما جمع می‌شوند که این امر می‌تواند منجر به خارش و سوزن سوزن شدن پاها شود. همچنین می‌تواند موارد زیر را به همراه داشته باشد:
- کاهش تولید ادرار
- مشکلات تنفسی بی دلیل
- احساس بیماری
- آشفتگی
تشخیص
به منظور شناسایی بیماری زمینه‌ای، در جلسه مشاوره اولیه با پزشک، شرح حال کاملی از شما گرفته می‌شود. پزشک برای تعیین علت زمینه‌ای سوزش پا، آزمایشات مختلفی انجام می‌دهد. این آزمایش‌ها ممکن است شامل آزمایش خون، سی‌تی‌اسکن، اسکن ام‌آر‌آی و آزمایش هدایت عصبی به منظور تایید تشخیص باشند.
درمان داغی کف پا
شناسایی علت گرم شدن پاها
اغلب درمان علت زمینه‌ای داغ شدن پا می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. به عنوان مثال اگر مبتلا به دیابت هستید، ممکن است لازم باشد رژیم غذایی خود را تغییر داده و یا دارو مصرف کنید. در این باره با پزشک خود یک ملاقات ترتیب دهید تا درباره علائم خود صحبت کنید و علت اصلی داغی پاهای شما تشخیص داده شود.
مصرف دارو
در موارد گرم‌شدن خفیف تا متوسط پاها، مسکن‌های بدون نسخه مانند استامینوفن، آسپرین و ایبوپروفن می‌توانند کمک کنند.
سایر داروهایی که ممکن است به درمان داغی کف پا و علائم مرتبط با آن کمک کنند، عبارتند از:
- آنتی بیوتیک‌ها
- داروهای ضد صرع
- داروهای ضد افسردگی
- مسکن‌های تجویزی (اگرچه این داروها فقط در موارد شدید استفاده می‌شوند)
مصرف ویتامین‌ها و مکمل‌ها
ویتامین‌ها و مکمل‌ها نیز می‌توانند بسته به علت داغ شدن پا، در درمان بیماری زمینه‌ای مؤثر باشند.
برخی از مکمل‌هایی که به درمان آسیب عصبی پاها کمک می‌کنند عبارتند از:
- لیپوئیک اسید آلفا. ممکن است این آنتی اکسیدان به بهبود عملکرد عصبی کمک کند. با این حال همیشه برای افراد مبتلا به دیابت مناسب نیست و می‌تواند باعث ایجاد عوارض جانبی شود.
- آمینو اسید. برخی از مکمل‌های آمینو اسید مانند ال کارنتین می‌توانند به کاهش علائم آسیب عصبی در افرادی که مبتلا به دیابت هستند یا تحت درمان شیمی درمانی قرار دارند، کمک کند اما این مکمل‌ها نیز می‌توانند باعث ایجاد عوارض جانبی شوند.
- گیاهان دارویی. زردچوبه دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدان است و ممکن است به درد عصبی کمک کند. گل مغربی نیز گیاهی است که ممکن است به کاهش علائم مرتبط با آسیب عصبی مانند بی‌حسی و سوزن سوزن شدن و ضعف کمک کند که در این باره از روغن آن استفاده می‌شود.
- ویتامین‌ها. اگر سوء تغذیه باعث داغ شدن پاها باشد، مصرف مکمل ویتامین b یا مکمل آهن می‌تواند به شما کمک کند.
همیشه قبل از مصرف مکمل جدید با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است مکمل‌ها باعث ایجاد عوارض جانبی شوند یا با داروهای مصرفی شما تداخل داشته باشند.
درمان با تحریک الکتریکی عصب
درمان با تحریک الکتریکی عصب می‌تواند علائم ناشی از آسیب عصبی مانند سوزش، سوزن سوزن شدن و درد را برطرف کند.
تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست، یک روش رایج است که شامل استفاده از چند الکترود برای رساندن یک جریان الکتریکی ملایم به ناحیه آسیب دیده است.
سایر درمان‌های تحریک الکتریکی عصب عبارتند از:
- درمان با میدان مغناطیسی
- لیزر درمانی
- نور درمانی
پمادها و کرم‌های موضعی
تعدادی کرم‌های موضعی وجود دارند که می‌توانند به تسکین سوزش پا کمک کنند. استفاده از این نوع از درمان، باز هم به علت علائم شما بستگی دارد. اگر مبتلا به پای ورزشکار هستید، کرم‌های ضد قارچ پا و سایر پمادهای موضعی می‌توانند به تسکین علائم شما کمک کنند.
گزینه دیگر کرم کپسایسین است. این کرم، حاوی یک ترکیب شیمیایی است که در فلفل تند یافت می‌شود. یکی از پژوهش‌ها نشان می‌دهد که ممکن است کرم کپسایسین به درمان علائم نوروپاتی محیطی کمک کند. گزارش‌های موردی نشان می‌دهند که پمادها و کرم‌های حاوی لیدوکائین می‌توانند در موارد اریتروملالژیا مؤثر باشند. اگرچه در حال حاضر پژوهشی برای پشتیبانی از این درمان در دسترس نیست.
طب سوزنی, طب فشاری و ماساژ
طب سوزنی باعث تحریک سیستم عصبی و افزایش جریان خون می‌شود. ممکن است این درمان، یک درمان جایگزین مؤثر برای علائم نوروپاتی از جمله داغ شدن و سوزش پا باشد.
طب فشاری و ماساژ نیز از تکنیک‌های دستی دیگری هستند که ممکن است باعث بهبود جریان خون شده و به تسکین علائم پا، مانند گرما، گزگز و بی‌حسی کمک کنند. این تکنیک‌ها از نظر داشتن عوارض جانبی، خطر اندکی دارند.
بهبود گردش خون در پا
گاهی اوقات داغ شدن کف پا با گردش ضعیف خون همراه است. شما می‌توانید برای بهبود گردش خون در پاها، موارد زیر را امتحان کنید:
- در طول روز کفش‌های راحت بپوشید.
- از کفی‌های کفش ژلی در کفش‌های خود استفاده کنید که باعث گردش خون مناسب می‌شوند.
- گذاشتن پاها در آب نمک اپسوم قبل از خواب مؤثر است.
- از تخت‌های دارای انحنا برای بالاتر قرار دادن پاهای خود نسبت به سطح قلب، استفاده کنید.
- در طول روز یا شب از جوراب‌های فشاری یا ژلی استفاده کنید.
- قبل از خواب، پاهای خود را ماساژ دهید.
تکنیک‌های خنک کننده پا
برخی از بیماری‌ها مانند اریترومیالژی درمان مشخصی ندارند. اگر علت اصلی گرم شدن پا ناشناخته یا غیر قابل درمان باشد، تکنیک‌های خنک کننده پا که در ادامه آمده‌اند، می‌توانند به خنک شدن پاهای شما در طول شب کمک کنند.
- پاهای خود را بیرون از ملافه یا پتو قرار دهید.
- در انتهای تخت خود، یک فن خنک کننده کوچک نصب کنید.
- یک کیسه آب یخ را در نزدیکی پاهای خود قرار دهید.
- یک جفت جوراب را در یخچال یا فریزر قرار دهید و قبل از رفتن به تخت آنها را بپوشید.
تغییر سبک زندگی
برخی از مسائلی که باعث گرم شدن پاها می‌شوند، می‌توانند مرتبط با عادات روزانه باشند. ایجاد تغییرات کوچک در سبک زندگی می‌تواند به بهبود تدریجی علائم مربوط به داغ شدن پا کمک کند.
برخی از تغییرات سبک زندگی که ممکن است به شما کمک کند، عبارتند از:
- پیاده روی منظم
- تلاش برای ترک سیگار در صورت سیگار کشیدن
- داشتن رژیم غذایی متعادل
- اجتناب از مصرف بیش از حد الکل
شما می‌توانید برای یادگیری شیوه‌های جدیدی که ممکن است برای شما مفید باشند، با یک ارائه دهنده خدمات درمانی صحبت کنید.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی در کمک به افراد برای بهبود و حفظ عملکردهایی که ممکن است با سوزش پاها محدود شده باشند، نقش حیاتی دارد. فیزیوتراپیست برای طراحی یک برنامه درمانی با شما همکاری می‌کند که به طور خاص برای رفع نیازها و اهداف خاص شما طراحی شده است. درمان فیزیوتراپی، تحرک و تعادل شما و همچنین توانایی شما برای انجام فعالیت‌های روزمره‌ای که برای شما مهم هستند را بهبود می‌بخشد. درمان فیزیوتراپی به علائم فردی شما بستگی دارد اما ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- برنامه تمرینی اختصاصی برای تقویت عضلات و بهبود سطح آمادگی جسمانی
- حرکت فعال عضلات و مفاصل
- حمل وزن با استفاده از یک مفصل
- آموزش تعادل برای کاهش خطر افتادن
- آموزش مجدد راه رفتن به منظور بهبود تحرک و افزایش استقلال
- ماساژ بافت نرم
- جلسات کاردرمانی با استفاده از وظایف درجه بندی شده متمایز و اکتشاف دقیق اشیا بدون بینایی و بازخورد
- استفاده از آینه برای تحریک مسیرهای عصبی
- مدیریت درد، آب درمانی که باعث شل شدن عضلات و افزایش گردش خون می‌شود. این نوع از درمان همچنین می‌تواند درد را کاهش داده و باعث به حداکثر رساندن تحرک در آب شود.
- دریافت مشاوره و پشتیبانی درباره رژیم غذایی
- دریافت مشاوره درباره وسایل کمکی برای راه رفتن، وسایل ارتوپدی و ویلچر
- بهبود ایمنی در وظایف روزمره
