احساس درد، سوزن سوزن شدن و گزگز کمر میتواند به علت بروز برخی اختلالات عصبی به وجود بیاید. پزشکان از این وضعیت تحت عنوان مور مور شدن کمر یاد میکنند که عوامل متعددی مانند عفونت، آسیب دیدگی طناب نخاعی، فیبرومیالژی و اختلالات عروقی در بروز آن نقش دارند. در این مقاله به بررسی برخی از علل احتمالی سوزن سوزن شدن کمر و روش‌های درمانی موجود می‌پردازیم و اطلاعات لازم در خصوص زمان مراجعه به پزشک را ارائه خواهیم داد.
علل سوزن سوزن شدن یا گزگز کمر چیست؟
زونا
زونا یک اختلال دردناک است که باعث به وجود آمدن راش پوستی خارش‌آور در یک طرف از بدن می‌شود اما گاهی اوقات میتواند در سایر نقاط بدن از قبیل صورت یا کمر نیز به وجود بیاید. در چنین شرایطی تاول‌های کوچکی که پر از مایع هستند روی بدن به وجود می‌‌آیند که حدود ۲ تا ۴ هفته طول می‌کشد بهبود پیدا کنند. معمولاً قبل از به وجود آمدن راش پوستی بیمار دچار خارش، سوزش، سوزن سوزن شدن و گزگز در ناحیه آسیب دیده خواهد شد. سایر علائمی که ممکن است بیمار تجربه کند عبارتند از:
- تب و لرز
- سردرد
- ناراحتی معده
افرادی فقط دچار زونا میشوند که قبلاً آبله مرغان گرفته‌اند. در افرادی که دچار آبله مرغان شده و بهبود پیدا کرده‌اند، ویروس عامل بیماری، درون بدن به صورت غیر فعال باقی می‌ماند. این ویروس میتواند چندین سال غیر فعال باشد و تحت شرایط خاص فعال شده و بیمار را دچار زونا نماید.
زونا چگونه درمان می‌شود؟
پزشک به منظور کاهش شدت بیماری و کوتاه شدن دوران درمان به تجویز داروهای آنتی ویروس میپردازد. استفاده از داروی مسکن، کمپرس مرطوب، پماد کالامین و سایر روش‌های موجود میتواند به بهبود علائم بیمار کمک کند.
اسپوندیلولیستزیس
اسپوندیلولیستزیس زمانی به وجود میآید که یکی از مهره‌های ستون فقرات از جای خود خارج شود. لغزش مهره میتواند در هر یک از نقاط ستون فقرات به وجود بیاید اما بیشتر در قسمت پایین کمر یا ناحیه لومبر ایجاد می‌گردد. این اختلال همیشه باعث به وجود آمدن علائم خاصی نمی‌شود اما در صورتی که به یک عصب فشار وارد کند بیمار دچار درد یا سوزن سوزن شدن در ناحیه کمر خواهد شد که میتواند تا قسمت باسن و پشت ران امتداد یابد. سایر علائم این اختلال عبارتند از گرفتگی کمر، احساس ضعف در ناحیه پاها، اختلال در ایستادن یا راه رفتن. علائم مرتبط با اسپوندیلولیستزیس با انجام دادن برخی فعالیت‌های جسمانی تشدید میشوند اما نشستن یا خم شدن به سمت جلو به بهبود آن‌ها کمک میکند.
اسپوندیلولیستزیس چگونه درمان می‌شود؟
درمان اسپوندیلولیستزیس به شدت علائم بیمار بستگی دارد. در مواردی که علائم بیمار خفیف تا متوسط است می‌‌توان از روش‌های متعددی که به شرح زیر است استفاده کرد:
- استفاده از کمپرس یخ
- استراحت در منزل
- مصرف داروهای ضد التهاب مانند ایبوپروفن و ناپروکسن
- انجام دادن تمرینات ورزشی مخصوص تقویت عضلات کمر
در مواردی که علائم بیمار بسیار شدید است پزشک انجام عمل جراحی یا تزریق استروئید را توصیه میکند.
شکستگی ستون فقرات
شکستگی ستون فقرات به علت وارد شدن ضربه بسیار شدید به ستون فقرات ناشی از تصادفات خودرویی، تصادف با موتور سیکلت، آسیب دیدگی در حین ورزش، سقوط از ارتفاع یا نزاع خیابانی به وجود میآید. گاهی اوقات برخی از اختلالات شدید مانند پوکی استخوان و تومور باعث ضعیف شدن استخوان و بروز شکستگی استخوان ستون فقرات خواهد شد. طبق مطالعات و نظر کارشناسان در اکثر موارد شکستگی ستون فقرات در قسمت میانی و پایین کمر ایجاد می‌شود. شکستگی ستون فقرات میتواند باعث بروز درد متوسط تا شدید شود که در هنگام حرکت کردن درد شدیدتر خواهد شد. سایر علائمی که ممکن است بیمار تجربه کند عبارتند از:
- بی حسی یا سوزن سوزن شدن
- از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع
- اختلال در راه رفتن
شکستگی ستون فقرات چگونه درمان می‌شود؟
فرایند درمان شکستگی ستون فقرات به شدت، نوع شکستگی و محل بروز شکستگی و وجود سایر آسیب دیدگی‌ها بستگی دارد. در برخی موارد پزشک به منظور کاهش فشار بر طناب نخاعی انجام جراحی اورژانسی را توصیه میکند. سایر روش‌های درمانی موجود عبارتند از استفاده از بریس مخصوص کمر به مدت ۶ تا ۱۲ هفته و تمرینات ورزشی توانبخشی.
فیبرومیالژی
فیبرومیالژی یک اختلال مزمن است که با بروز درد انتشار دهنده و افزایش حساسیت به درد همراه است. افراد مبتلا به فیبرومیالژی در نقاط خاصی از بدن خود مانند کمر، دست و پا دچار بی حسی یا سوزن سوزن شدن نیز خواهند شد. سایر علائمی که بیماران تجربه میکنند عبارتند از:
- اضطراب و افسردگی
- خستگی
- اختلالات خواب
- سردرد
- ناتوانی در درست فکر کردن
- اختلال در حافظه و مشکل در تمرکز کردن که گاهی اوقات تحت عنوان مه مغزی شناخته می‌شود.
پزشکان هنوز به طور دقیق علت بروز فیبرومیالژی را نمیدانند.
فیبرومیالژی چگونه درمان می‌شود؟
معمولا پزشک برای درمان فیبرومیالژی از روش‌های ترکیبی و تغییر سبک زندگی بهره می‌گیرد. برخی از روش‌هایی که در درمان فیبرومیالژی کاربرد دارند به شرح زیر می‌باشند:
- مصرف داروهای ضد التهاب از قبیل ایبوپروفن و ناپروکسن
- استفاده از داروهای خاص مانند داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد روان پریشی
- ورزش کردن به طور منظم
- کاهش استرس و استفاده از روش‌های مخصوص ریلکسیشن مانند یوگا و مدیتیشن
- رفتار درمانی شناختی برای درمان افسردگی
ناهنجاری عروقی
ناهنجاری عروقی به غیر عادی بودن شکل عروق خونی گفته می‌شود که معمولاً در ناحیه مغز یا طناب نخاعی به وجود می‌‌آیند اما احتمال بروز آن‌ها در سایر نقاط بدن نیز وجود دارد. ناهنجاری عروقی میتواند بر فرایند گردش خون تاثیر بگذارد و با توجه به شکل و اندازه ناهنجاری ممکن است بیمار دچار علائم متعددی شود. برخی از علائم حاصل از ابتلا به ناهنجاری‌های عروقی به شرح زیر میباشد:
- درد کمر یا احساس ضعف در پاها
- سردرد
- تشنج
- بی حسی، درد، سوزن سوزن شدن
- از دست دادن تعادل،
- سرگیجه
- اختلال در بینایی
- مشکلات حافظه یا احساس گیجی
- اختلال در تکلم
پزشکان به طور دقیق علت بروز ناهنجاری عروقی را نمیدانند اما عقیده دارند که این اختلال در دوران جنینی به وجود میآید.
ناهنجاری عروقی چگونه درمان می‌شود؟
فرایند درمان ناهنجاری عروقی با توجه به محل و شدت ناهنجاری و علائمی که بیمار تجربه میکند مشخص خواهد شد. در برخی موارد پزشک انجام عمل جراحی را به منظور خارج کردن عروق آسیب دیده توصیه میکند.
عفونت ستون فقرات
در برخی موارد انجام برخی از عمل‌های جراحی میتواند باعث عفونت ستون فقرات شود اما گاهی اوقات عفونت ستون فقرات به علت ابتلا به بیماری‌هایی مانند شکستگی استخوان، زخم شدن بدن، سرطان، دیابت و عفونت اچ آی وی ایجاد می‌گردد. بیماران مبتلا به عفونت ستون فقرات با علائم زیر مواجه میشوند:
- درد کمر و گرفتگی این ناحیه
- بی حسی و سوزن سوزن شدن
- ضعف یا اسپاسم عضلانی
- تب و لرز و قرمزی در ناحیه مورد نظر
عفونت ستون فقرات چگونه درمان می‌شود؟
درمان عفونت ستون فقرات به علت بروز عفونت بستگی دارد اما معمولاً پزشک با توجه به عامل بروز عفونت به تجویز داروهای آنتی بیوتیک، آنتی ویروس و ضد قارچ میپردازد. در مواردی که ستون فقرات دچار آسیب دیدگی شده است یا عفونت بسیار شدید است پزشک انجام عمل جراحی را توصیه خواهد کرد.
تومور ستون فقرات
تومور ستون فقرات به رشد یک زائده غیر عادی در طناب نخاعی گفته می‌شود که میتواند خوش خیم یا بدخیم باشد. تومورهای خوش خیم به بافت‌های مجاور حمله نمی‌کنند اما تومورهای بدخیم به سایر نقاط بدن حمله میکنند. این تومورها با فشار آوردن به طناب نخاعی می‌توانند مشکلات متعددی را به وجود بیاورند. علائم حاصل از تومور ستون فقرات به محل به وجود آمدن تومور بستگی دارد اما اکثر بیماران با علائم زیر مواجه میشوند:
- درد کمر
- سوزن سوزن شدن کمر و بی حسی
- ضعف یا از دست دادن هماهنگی بازو یا پا
- کاهش حساسیت به درد یا دما و اختلال در عملکرد مثانه و روده
تومورهای ستون فقرات چگونه درمان میشوند؟
فرایند درمان تومورهای ستون فقرات به نوع، شکل و اندازه تومور بستگی دارد. با این حال معمولاً پزشک انجام عمل جراحی را به منظور خارج کردن تومور توصیه میکند. سایر روش‌های درمانی موجود عبارتند از رادیوتراپی و شیمی درمانی.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که شما دچار گزگز و سوزن سوزن شدن شدید در ناحیه کمر شده‌اید و مشکل شما طی مدت چند روز برطرف نشده است یا علائم نگران کننده دیگری دارید مراجعه به پزشک ضروری میباشد. در صورتی که شما دچار گزگز در ناحیه کمر هستید و با علائم زیر مواجه هستید باید فوراً به پزشک مراجعه نمایید:
- از دست دادن کنترل مثانه و روده
- از دست دادن تعادل یا اختلال در استفاده از دست و پا
- درد شدید و ناگهانی و بی حسی یک یا هر دو پا
